این وقایع ابتدای تعقیب عیسویان ایران است، که از سال ۳۳۹ تا هنگام فوت شاهپور دوم دوام داشت. مخصوصا در ولایات شمال غربی و در نواحی مجاور روم زجر و آزار عیسویان به شدت جاری بود، کشتارها رخ داد و جماعتی تبعید شدند در سال ۳۶۲ میلادی هلیودور[۱] اسقف را با ۹۰۰۰ عیسوی ساکن شهر مستحکم فنک[۲] واقع در بزبده[۳] پس از شورشی که کردند، به خوزستان تبعید نمود[۴] وزومن[۵] مقتولین عیسوی عهد شاهپور را به ۱۲٫۰۰۰ نفر بالغ دانسته است و این جماعتی است، که نام آنان معروف بوده است. به عقیده لابور این رقم تا اندازه مقرون به مبالغه است.
در کتب سریانی اعمال شهداء آزار و تعقیب عیسویان، که مدت دویست سال با فواصل چند بطول انجامید، مسطور است. این کتب با اینکه از روی تعصب
شکل ۳۰-سکه یزدگرد اول
(مجموعه مؤلف)
شدید نگاشته شده و به افسانههای بسیار زینت یافته است، از آنجا که متکی باسناد و روایات معتبر است (خاصه قسمتی که مربوط به ادوار قدیمتر است)،[۶] برای کیفیت تمدن ایران در آن زمان از منابع بسیار خوب بشمار میآید.