فصل ششم
عیسویان ایران
قدرت روزافزون روحانیون و اشراف درجه اول-اوج تعالی دیانت زردشتی- وضع یهود و نصاری در دولت شاهنشاهی ایران-تعقیب و آزار عیسویان در زمان شاهپور دوم-، سلطنت یزدگرد اول و وهرام پنجم-ورزگ فرمذارمهر نرسی و خانواده او تعقیب مجدد عیسویان-یزدگرد دوم-امور ارمنستان-شهدای عیسوی سریانی و ایرانی منازعه یعقوبیان با نسطوریان-پیروز و ولاش-هجوم هفتالیان-غلبه مذهب نسطوری-تشکیلات قضایی دولت شاهنشاهی ایران-نظری بکتاب اعمال شهدای ایران.
دستگاه عظیم اداری دولت ساسانیان جدید التأسیس نبود. بطور کلی صورت تشکیلات و عناوین و القاب عمال دولت یادگار عهد اشکانیان محسوب می‌شد از زمان اشکانیان نجبای ملوک الطوائف جزو نجبای درباری بشمار می‌رفتند لیکن پادشاهان اول ساسانی تشکیلات اداری مملکت را دارای قوام و ثباتی کردند، که تا آن زمان واجد نبود و رشته محکمی بین حکومتهای ولایتی و دولت مرکزی ایجاد نمودند. در زمان اشکانیان اختلال تشکیلات در مملکت بحدی رسیده بود، که دولت حکم مجموعه‌ای از امارات کوچک خراجگزار و نیم مستقل داشت، که
