داده بود، شهر مستحکم نیوشاهپور (شاپور خوب، نیشابور فعلی) ۱را تأسیس کرد که کرسی ولایت ابرشهر یعنی ناحیه اپرنها شد ۲.
اردشیر بلقب شاهنشاه ایران قناعت کرده بود، ولی شاپور پس از این فتوحات در کتیبه‌ها لقب مجلل‌تر «شاهنشاه ایران و انیران» (انیران-غیر ایران [۱] . چند سال بعد جنگ جدیدی بین ایران و روم درگرفت. در سال ۲۶۰ والریانوس امپراطور روم، که شخصا عهده‌دار جنگ بود، هزیمت یافت و بدست ایرانیان گرفتار شد [۲] . شاهنشاه خود را در آن موقع سلطان مشرق و مغرب می‌دید. لقب امپراطور روم را به یکی از پناهندگان رومی موسوم به کوریادس ۵داد. اما او با وجود این نتوانست نامی از خود در تاریخ باقی بگذارد ۶. سرنوشت والریانوس معلوم نیست. قدر متقن اینست که در اسارت جان داد و گویا وفات او در شهر گندی‌شاهپور واقع شد. روایات مورخین رومی از قبیل لاکتان‌سیوس [۳] و سایرین در باب بدرفتاری پادشاه ایران با امپراطور قابل تردید است. بموجب روایات شرقی شاهپور او را مجبور کرد، که در ساختمان سد نزدیک شوشتر کار کند. این سد ۱۵۰۰ قدم طول داشت و هنوز هم برای برگرداندن آب کارون بمزارع بکار می‌رود و به بند قیصر معروف
- ↑ مقایسه شود با هرتسفلد، پایکولی، س ۴۱.
- ↑ قسمت اول کتیبه کعبه زردشت، که متأسفانه آسیب فراوان دیده، در بیان جنگها ۵ شاپور با رومیان است. پیروزی شاپور بر والریانوس بطور اختصار در سطر ۱۴-۱۳ ذکر کرده شده است. این عبارت ثابت می‌کند، که نبردی، که به شکست والریانوس منجر شد، در الرها اتفاق افتاده است. رک هنینگ در بولتن شرقی، دوره ۹۰، ص ۸۲۳ و ما بعد. جنگ الرها را در تصویر ۱، که در دورا کشف شده، نمایش داده‌اند. رستووتزف شهرهای کاروانی، ص ۱۲-۱۲۰.
- ↑ Lactantius
