خانواده کاوسگان.[۱] بسیاری از نامهای خانوادگی، که معتنی به «آن» می‌شود، ظاهراًً نام خانواده‌های صاحب اقطاع یا شعب آنها است، ولی من حیث المجموع آن قسمتی از مملکت، که بعنوان تیول و اقطاعات در دست نجبای درجه اول بود، نسبت به آنچه که مستقیما تابع دولت بود و به‌وسیله حکام شاهی اداره می‌شد، وسعت چندانی نداشت.
ما اطلاعات صحیحی در باب امتیازات صاحبان تیول و اقطاعات نداریم، مثلاً نمی‌دانیم آیا حکام شاهی نسبت به اقطاعاتی، که در قلمرو آنها واقع می‌شده، اختیاراتی داشته‌اند یا نه، و نیز نمی‌دانیم، که مصونیت کلی یا جزئی شامل اقطاعات می‌شده است یا نه. قدر متقن آنکه رعایای این املاک مالیات خود را بصاحب اقطاع یا به دولت یا بهر دو می‌داده‌اند و در تحت فرماندهی صاحب اقطاع مجبور به انجام خدمات نظامی بوده‌اند.
در عهد ساسانیان، مجددا بآن عادت باستانی برمی‌خوریم، که بعضی مشاغل و مناصب ارثا برؤسای هفت دودمان نخستین می‌رسیده است. تئوفیلاکتوس (کتاب ۳، بند ۸) این مناصب موروثی را چنین شرح می‌دهد: «خانواده‌ای که ارتبیدس[۲] نام دارد، دارای امتیاز شاهی و عهده‌دار نهادن تاج بر سر شاهنشاه است؛ خانواده دیگر هست، که نظارت امور لشکری را متکفل است؛ و خانواده دیگر مسئول کارهای کشوری است؛ خانواده‌ای هست، که کار او حکمیت در حق اشخاصی است، که بر سر چیزی با هم نزاع می‌کنند؛ خانوادۀ پنجم فرمانده سوار نظام؛ و خانواده ششم مأمور وصول مالیات رعیت و حفظ خزانه سلطنت است؛ و خانواده هفتم مواظب اسلحه و مهمات لشکر است.
ارتبیدس[۳] تحریفی است از ارگبیدس،[۴] که همان ارگبذ[۵] یا هرگبذ[۶] باشد.
