مخدوش است مفاتیح العلوم خوارزمی (که در حدود ۹۷۶ تألیف شده)[۱] و آثارالباقیه بیرونی (متوفی به سال ۱۰۴۸)[۲] و سیاستنامه نظام‌الملک، که در ۹۳-۱۰۹۲ تألیف شده،[۳] همچنین حاوی روایات عدیده از عهد ساسانیان هستند.
در سلسله کتبی، که موسوم به ادب است و ظاهراً بتقلید اندرزهای ساسانی رواج گرفته است، می‌توان نکات و حکایات بسیار یافت و گرد آورد. از جمله این نوع کتب علاوه بر کتاب المحاسن سابق‌الذکر، یکی کتاب‌الاذکیاء (عربی) ابن‌الجوزی است (متوفی در ۱۲۰۰)،[۴] دیگر مرزبان‌نامه (فارسی) سعد الدین وراوینی است، که در فاصله سال ۱۲۱۰ و ۱۲۲۵، تدوین یافته است.[۵] در کتب جغرافیون عرب هم نکات پراکنده بسیار است، مثل کتب ابن خرداذبه (قرن نهم) و ابن الفقیه الهمدانی (متوفی در آغاز قرن دهم) و استخری و ابن حوقل (قرن دهم)[۶] و یاقوت (متوفی در ۱۲۲۹).[۷] همچنین می‌توان بعضی وقایع محلی را از کتاب تاریخ
- ↑ چاپ فان فلوتن، لیدن ۱۸۹۵. اونوالا، ترجمه منتخبی از مفاتیح العلوم الخوارزمی، مجله کاما ۱۹۲۸.
- ↑ چاپ زاخو، لیپزیگ ۱۸۷۸، ترجمه آن بزبان انگلیسی از همین شخص، لندن ۱۸۷۹.
- ↑ چاپ شفر (پاریس ۱۸۹۲) و ترجمه فرانسه آن توسط همین شخص.
- ↑ ترجمه رشر Rescher، گالاته ۱۹۲۵.
- ↑ چاپ قزوینی، لیدن ۱۹۰۹ (سلسله انتشارات اوقاف گیب ۸).
- ↑ جغرافیون، چاپ دخویه، ج ۶ و ۵ و ۱ و ۲.
- ↑ چاپ وستنفلد، ج ۶-۱، لیپزیگ ۱۸۶۶؛ ترجمه مختصر فرانسه توسط باربیه دومینار (فرهنگ جغرافیایی)، پاریس ۱۸۶۱.
(اسلامبول ۱۹۲۶) و ج ۲(اشتوتگارت ۱۹۲۲). مقایسه شود با کتاب بیهقی بهمین اسم (نیمه اول قرن دهم)، چاپ شوالی Schwally (گیسن Gtessen 1902)، فهرست ازرشر (اشتوتگارت ۱۹۲۳).
