عمان مملکتی است واقع در جنوبی بحر فارس که آن را بحر عمان نیز گویند. حد شرقی آن که کوه رأس الحد باشد متصل ببحر هند و حد جنوبی از طرف بحر به بنادر بلاد یافع که عبارت از مطرقه و مصیره و مرباط و حضرموت و ثریم و قس و شحر و ظفار است و واقع بین بلاد عمان و یمن است و از طرف بر براری یمن و حد غربی آن متصل ببلاد نجد و یمامه و بوادی بنی تمیم و بنی حنیف تا به لحصا و قطیف است و حد شمالی به دریای فارس و از بنادر مشهورۀ آن بلاد در زمان قدیم شهر قلهات بود و حکام آن بلاد همیشه از آل حمیر بوده‌اند از فرقۀ سبا چنانکه حق تعالی در قرآن مجید فرموده که: لَقَدْ کٰانَ لِسَبَإٍ فِی مَسْکَنِهِمْ آیَةٌ الی آخر الآیة، و در زمان خلافت خلفای عباسی بعضی از اعراب که مذهب خوارج داشتند از توابع محمد بن زید اباضی که او از جملۀ رؤساء خوارج بود ببلاد عمان آمده ساکن شدند و چون این بلاد یک کنار مملکت افتاده و تردد در آن طرف بسیار کم اتفاق می‌افتد خلفا و سلاطین از فکر آنها ذاهل و غافل شدند و بمرور ایام و دهور مردم آن بلاد همگی منتقل بذهب اباضیه گردیدند چنانکه بالفعل در براری و بوادی آن بلاد غیر فرقۀ اباضیه کمتر یافت می‌شود مگر در سواحل که اکثری از فرقۀ شافعیه و قلیلی اثناعشریه و بلوچان ساکنند.
ورود فرقۀ فرنگان به دریای هند و سواحل آن
در ما بین سنۀ ثمانمائه و تسعمائۀ هجری۱ فرنگان پرتگال که مسمی به پرتگیش‌اند۲مطلع بر راه دریای هند گردیده وارد بنادر هند و حبش و بلاد یمن و عمان و بنادر فارس و جزایر آن گردیدند و به بهانۀ تجارت در هریک از این بلاد فرودآمده در اندک وقتی بانواع حیل سر رشتۀ حل و عقد آن بلاد را بدست آورده بلطف و عنف در هریک از آن بلاد قلاع متینۀ رصینه بنا نهادند و مالک آن ملک گردیدند از آن جمله در بلاد عمان. چون
________________________________________
