برگه:شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و۱۳ و ۱۴ هجری، جلد ۳.pdf/۶۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
رجال ایران
۶۱

داد و او ناچار گردید که به رضائیه رفته پس از استحکام قلاع آن در شهر پناهنده شود. کریم‌خان او را تعقیب کرد و سرانجام پس از نه ماه محاصره و بروز قحط و غلای شدید در شهر و اطراف آن عاقبت فتحعلیخان ناچار شده در شعبان ۱۱۷۶ قمری، خود را به اصطیل وکیل رسانید و مورد بخشایش او واقع و رضائیه بتصرف سپاه زند در آمد.

فتحعلی‌خان مدتی در نزد وکیل محترمانه میزیست و پس از آزادخان محترمترین افراد بوده و بر تمامی امراء مقدم می‌نشست، پس از چندی بخیال افتاد که عملیاتی بر علیه کریم‌خان انجام دهد. کریم خان از اقدامات او آگاه شد و در سال ۱۱۷۷ ق. حکم به کشتن او داد و در شاه رضا (قمشه) بخاک سپرده شد. گلشن مراد و فهرست‌التواریخ بدار آویختن او را در سال ۱۱۷۸ ق. و سایر مورخین در سال ۱۱۷۷ ق. ذکر نموده‌اند. پس از کشته شدن او فرزندانش بنام جهانگیر خان و رشید بیک تا سال ۱۱۹۳ ق. در اصفهان میزیستند و هنگامی که آغامحمدخان قاجار فراراً از شیراز به اصفهان وارد شده این دو نفر روی موافقت باو نشاندادند و قرار شد که با او بمازندران و گرگان رهسپار گردند ولی بعد منصرف شده و از قول و قرار خود عدول نمودند.


فتحعلی فتحعلیخان خواجه‌وند از درباریان فتحلیشاه بوده که در سال ۱۲۲۲ قمری از طرف وی بسمت نمایندگی به مملکت سند و حیدر آباد فرستاده شد و در سال ۱۲۲۴ ق. پایران بازگشت.


فتحعلی فتعلیخان بیگلربیکی (حاکم) تبریز فرزند هدایت‌الله‌خان رشتی و از رجال دورهٔ سلطنت فتحعلیشاه قاجار که در دستگاه عباس میرزا نائب‌السلطنه در آذربایجان مشغول بخدمت بوده است. پس از شکست ایران از روسیه در سال ۱۲۴۳ قمری عباس میرزا نایب‌السلطنه فتحعلی‌خان را از مرند برای افتتاح باب مذاکرات صلح نزد ژنرال پاسکیویچ[۱] فرماندهٔ کل قوای روس که در اراضی نخجوان رسیده بود روانه نمود و پاسکیویچ پس از گرفتن تبریز حکومت تبریز را کماکان باو واگذار نمود. پس از گفتگوی مصالحه که منتهی به بستن معاهده کذائی ترکمانچای گردید، نائب‌السلطنه فتحعلی خان را برای ابلاغ دعاوی دولت روس مخصوصاً مطالبه ده میلیون تومان خسارت از دولت ایران که سرانجام پس از آمد و شد و سؤال و جواب بسیار به پنج میلیون تومان قرار گرفت او را به تهران به نزد فتحعلیشاء فرستاد.


فتحعلی باباخان ملقب به جهانبانی نام فتحعلیشاه برادرزاده آغامحمدخان و پسر بزرگ حسینقلی‌خان قاجار قوانلو معروف به جهانسوز بوده است و بمناسبت هم‌اسمی با جدش آغامحمدخان او را باباخان خطاب میکرد. باباخان هنگامی که پدرش در سال ۱۱۸۴ هجری قمری از جانب کریم‌خان وکیل حاکم دامغان بود در سال ۱۱۸۵ ق. در آنجا یعنی در دارالحکومه دامغان متولد شد و بعدها در سال ۱۲۱۲ ق. که


  1. Paskievitch