برگه:شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و۱۳ و ۱۴ هجری، جلد ۱.pdf/۱۳۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۲۸
رجال ایران

اسمعیل‌خان امین‌الملک


محول گردید. در سال ۱۳۰۳ هـ. ق. در سن ۲۰ سالگی بعضویت دارالشورای کبری و خطاب جنابی نائل شد، و از سال ۱۳۰۷ هـ. ق. پس از بازگشت ناصرالدین شاه از سفر سوم خود از اروپا امین‌الملک چون از عایدات ضرابخانه واقف گردید و اطلاع بهم رسانید با امین‌السلطان برادر خود قراری راجع بتقسیم درآمد حاصله گذاشت و از این تاریخ او هم سهمی از این بابت برای خود تخصیص داد و از این راه بلکه راهها دیگر بواسطه داشتن چندین شغل مهم وزیر دارائی، معاون وزارت دربار، معاون وزیر اعظم و بعد صدر اعظم، رئیس خزانه، رئیس کل غلات ایران، رئیس گمرکات و غیره و غیره و ضمناً در کلیه کارها معاون برادر خود بعنوان نایب کل وزارت اعظم و یا نایب کل وزارت و ادارات خاصه صدارت عظمی بود یکی از متمول‌ترین اشخاص عصر خود شد و پس از مرگش تمام آن دارائی کذائی به باد فناء رفت و اولادش به سختی و تنگدستی زندگی میکردند. در دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه در غیاب برادرش امین السلطان وزیر دربار اعظم، وزیر اعظم، صدر اعظم همیشه نیابت او را داشت و تمام کارهای مربوطه باو را انجام میداده است. محمد حسن خان اعتمادالسلطنه در یادداشتهای روزانه خطی خود مینویسد: «دوشنبه ۲۵ صفر ۱۳۰۴ ق. بعد با امین‌الملک که نیابت امین‌السلطان را دارد خلوت کرده اند (شاه)» و نیز مینویسد: «شنبه هشتم ربیع‌الاول ۱۳۰۴ ق.: «شاه با امین‌الملک که در غیاب امین‌السلطان بجای او است خلوت کرده بودند. همچنین مینویسد: « در ۲۹ محرم۱۳۰۶: او[۱] تفصیل غریبی میگفت که امین‌السلطان و امین‌الملک مواجب مردم را امروز و فردا کرده نمیدهند از این سال بسال دیگر میاندازند خودشان جرأت این کار را ندارند مگر اینکه خودشان از این تفاوت عمل دو کرور میخورند صدهزار تومان بشاه میدهند که به آنها


  1. مراد از او در اینجا سدنی چرچیل نایب دوم سفارت انگلیس میباشد.