خانه مصباح‌الملک[۱] دیدن وکیل‌الملک رفتم ظاهراً بسفارت اسلامبول میرود» و از سال ۱۳۰۸ هـ.ق. تا ۱۳۱۰ هـ.ق. سفیر ایران در اسلامبول بود در سال ۱۳۰۸ هـ.ق. بلقب ناظم‌الدوله ملقب گردید و در سال ۱۳۱۰ ق. برادرش میرزا محمودخان علاءالملک همانطوریکه سابقاً بجای او سفیر ایران در روسیه شد در این سال نیز بجای ناظم‌الدوله سفیر در دربار عثمانی (ترکیه) گردید. اعتمادالسلطنه مینویسد: «۲۴ ربیع‌الثانی ۱۳۱۰ ق.: از قراریکه مسموع شده بود کار ناظم‌الدوله سفیر اسلامبول رونقی ندارد و بسیار بد است خیال استعفاء دارد و حسینقلی‌خان صدرالسلطنه دیوانه پسر میرزا آقا خان صدراعظم و مؤیدالملک[۲] داماد صاحب دیوان که در دیوانگی کمتر از آنها نیست هر کدام ده هزار تومان پیش‌کش میدهند که اسلامبول بروند اما امین‌السلطان میل دارد میرزا محمودخان علاءالملک را بجای برادرش به اسلامبول بفرستد چون الحال وزیر مختار پطرزبورک است اگر این کار سر میگرفت من میل داشتم که مرا به پطرزبورک بفرستند که از این کثافت ایران خلاص شوم دبیرالملک[۳] را خواستم و بعضی پیغامات بامین‌السلطان دادم» ناظم‌الدوله در سال ۱۳۱۳ق. بجای محمدتقی میرزا رکن‌الدوله استاندار فارس شد[۴] و حکومتش تا سال ۱۳۱۵ق. ادامه داشت در این سال عبدالحسین میرزا فرمانفرما بجای او حاکم فارس شد و چیزی از حکومتش نگذشت که در همین سال میرزا عبدالوهابخان نظام‌الملک بجای وی استاندار فارس گردید. ناظم‌الدوله پس از بازگشت از فارس در سال ۱۳۱۵ هـ.ق. وزیر دادگستری شد و سپس در همین سال حاکم تهران گردید و در سال ۱۳۱۷ هـ.ق. رئیس دارالشورای کبری دولتی و در سال ۱۳۱۹ هـ.ق. در گذشت و پسرش میرزا یحیی‌خان ملقب به ناظم‌الدوله شد. حاج عبدالرحیم طالبوف او را مردی دانشمند و اهل فضل معرفی کرده است.
اسدالله میرزا اسداله‌خان نوری پسر خواجه آقا بابا بیک و پدر میرزا آقاخانصدر اعظم نوری بوده که ابتداء در سال ۱۱۹۴هـ.ق. هنگام اردوکشی آغامحمدخان قاجار بمازندران در راه پیشرفت کار او خدمات بسیار نمود و بهمین سبب آغا محمدخان او را بخدمت خود وارد ساخت و او را بشغل غلام‌نویسی گماشت و بعد متصدی حساب مواجب و علیق قشونی (لشگرنویس) شد پس از آغامحمدخان در دربار فتحعلی‌شاه نیز بهمان شغل باقی بود در سال ۱۲۳۸ هـ.ق. که امام ویردی میرزا سرکشیکچی‌باشی بجای برادر اعیانی خود علی‌نقی میرزا رکن‌الدوله) حاکم قزوین شد شغل وی بمیرزا اسدالله خان واگذار گردید. میرزا اسدالله خان در این تاریخ ملقب به پاسبان‌باشی بود و چون از شغل لشگرنویسی که کار پرسودی بود صرفنظر نمیکرد از این جهت میرزا هدایت‌الله (پدر میرزا صادق خان قائم‌مقام امین‌الدوله) برادر خود را بسمت نیابت خود تعیین نموده
- ↑ میرزا نصرالله‌خان نائینی مشیرالدوله.
- ↑ میرزا احمدخان پسر میرزا محمدخان بیگلربیگی و برادرزاده صاحب دیوان.
- ↑ میرزا نصرالله‌خان.
- ↑ در صفحه ۴۸۰ منتخب‌التواریخ مظفری حکومت ناظم‌الدوله در سال ۱۳۱۴ هـ.ق. ذکر شده است.
