ضمیمه پنجم
ای جلال الدوله
باز آتش دل من از ظلم تازیان شراره کشید بیچاره ایرانیان! خطوط‌ایشان در کمال وضوح با حروف مقطع بوده و از چپ به راست به کمال آسانی نوشته شده است و «ویل»[۱] را نیز جزء حروف می‌نوشته‌اند و ابداً جای اشتباه حرف و کلمه به حرف و کلمه دیگر نبوده است چنانچه حالاهم شما در لفظ آهو و آفتاب جز همان دو لفظ چیزی دیگر نمی‌توانید بخوانید زیرا که ویل «آ» «و» در خود کلمه است.
ولی از وقت تاخت و تاز تازیان برسر بیچاره، ایرانیان این «ویل» را از حروف برداشتند و بر زبر و زیر حروف گذاشتند؛ و حروف مقطع‌ایشان را بدل به حروف چسبیده نمودند و از چپ به راست نوشتن را از راست به چپ رفتن عوض کردند. بدین درجه خطوط را مشکل و دشوار ساختند.
آه آه که تازیان نه همان وقت تخت کیان و تاج کی قباد را از ایران گرفتند و بر باد دادند و نه تنها همان علم کاویانی را سرنگون نمودند، بلکه هر چه ملت ایران داشت به تاراج بردند و متدرجا از‌ایشان ربودند.
سلطنت وثروت وسعادت و مدنیت و کیش و آئین و روش و رفتار وخلق وخو ورنگ رو و عادات آدمیت و اطوار انسانیت وعلم ومعرفت و هنر و صنعت وزبان و بیان و نوشتن و نوشیدن و پوشیدن و عیش و نوش و تمام لوازم زندگانی ایرانی را تازیان برباد دادند.
و در عوض آن همه طبایع خوب و عادات مرغوب ایران اطوار وحشیگری و ظلم و بی‌مروتی و تنبلی و توکل پر مجهول مطلق و نماز‌های دور و دراز و نیاز-
- ↑ Voyelle
