همجوار شوروی وسایل استحفاظی بودند در مقابل آنچه از شوروی به صورت معتقدات ممکن بود به خارج بتراود. اما اکنون همان حکومتها وسایل تراوشاند برای آنچه از اقتصادیات شوروی که به بیرون خواهد رسید ساده تر بگویم در آن دوره راه آهن و دادگستری ایران را آلمانها میساختند و اکنون ذوب آهن ایران را شورویها میسازند.
چهارم اینکه پنجاه و سه نفر را در وضعی محاکمه کردند که افکار مردم ایران اطلاعی از مارکسیسم و سوسیالیسم نداشت و ناچار زمینه وسیعی برای فعالیت ذهنی پنجاه و سه نفر نبود و شاید به همین دلیل متن آن محاکمه منتشر نشده ماند تا قضایای شهریور ۲ پیش بیاید که آن حزب از آن محاکمه افسانه و اساطیر بسازد. اما این بار ملکی و یارانش را در وضعی محاکمه کردند که سوسیالیسم و مارکسیسم در کتاب جیبی منتشر می شود و حتی حکومت ها به اجبار تحول یا به قصد جلوگیری از ،خطر دست کم به ظاهر از آن دم میزنند و ناچار متن مدافعات تنها شخص ملکی نیز گرچه دست و پا شکسته در روزنامه ها منتشر میشود و ناچار فرصتی نیست تا از آن افسانه و اساطیر ساخته بشود و تا از این راه قهرمان سازیی صورت بگیرد که خود ملکی هم با آن مخالف است.
و نکته آخر اینکه چه در آن محاکمه و چه در این یکی نشان داده شد که روشنفکر مملکت در بند هر اصلی و هر اعتقادی که باشد هنوز بر سر همان یک دو راهه قضا وقدری است که حکومتها می.خواهند یا مدعیات و اصول را فراموش کردن و
