برگه:تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، جلد اول.pdf/۶۰

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
تاریخ احزاب سیاسی ایران

احمد شهریور مینویسد: «۲۹ شوال افراد کمیتهٔ مجازات که بتدریج در کابینه‌های سابق بعلت کسالت مزاج بقید کفیل مستخلص شده بودند بحکم وثوق‌الدوله دستگیر شدند مگر «کمال‌الوزاره» که هنوز ناخوشی عصبانی مشارالیه رفع نشده بود. در روز ۱۸ ذیقعده دو نفر یکی رشیدالسلطان قاتل اسمعیل خان و دیگر حسین خان را جلو ادارهٔ نظمیه بدار آویختند، در موقع بدار آویختن رشیدالسلطان در پای دار با صدای بلند گفت: نیست باد انگلیس و انگلیس‌خواه... سپس گفت: شش هزار تومان بمن میدادند که صمصام‌السلطنهٔ بختیاریرا بکشم و من قبول نکردم.. و منشی‌زاده و ابوالفتح‌زاده را حکم پانزده سال حبس مقید و تبعید بکلات دادند لیکن در بین راه سمنان و دامغان که میخواستند فرار کنند آنها را تیرباران کردند. عمادالکتاب و میرزا علی‌اکبرخان را محکوم به پنج سال حبس مجرد کردند و سایر افراد کمیته هنوز در حبس نظمیه و تکلیف آنها معلوم نیست[۱]...»

مؤلف گوید: من موفق شدم دو نفر از افراد بالنسبه بی‌تقصیر این کمیته را که دست بقتل نیالوده بودند بوسیله و همراهی مرحوم نصرت‌الدوله در نزد دولت شفاعت نمایم، و مرخص گشته بآنها خدماتی نیز ارجاع گردید و در تخفیف مجازات رشیدالسلطان که با پدرش دوستی داشتم و از دموکراتهای بامسلک بود نیز سعی کردم و حتی قبل از توقیف


(بقیه از ذیل صفحه ۳۳)

    در صدد بود که خیانتهائی بعمل آورد و حتی نگفته بودند خیانتی که مقتول بجرم آن قصاص قبل از جنایت شده بود چه و از چه سنخ بوده است! بنابرین من در روزنامهٔ نوبهار که ارگان کمیتهٔ دموکرات بود مقاله‌ای برضد کمیتهٔ مجازات که پشت همه از شنیدن نامش میلرزید نوشتم و آنها را سخت ملامت و انتقاد کردم و حضراتهم در بیانیهٔ بالا که در اثبات گناه منتخب‌الدوله نشر دادند گفتند که: «مدیر نوبهار جامهٔ دگرگون پوشیده است!» و بیش ازین جرئت حمله نکردند. بعد از حملهٔ نوبهار دولت وقت نیز جرئت یافت و شاه امر کرد که نظمیه آنانرا دستگیر سازد و چون افرادی از آنها خود را بتدریج برای جلب توجه دولت معرفی کرده بودند نظمیه توانست همه را دستگیر سازد، لیکن تشبثات و تهدیداتی که بوزرا و بازپرسان و رؤسای نظمیه بهواداری کمیته میشد مانع بود که در تحقیقات پیشرفت حسابی بعمل آید و در کابینهٔ صمصام‌السلطنه غالب آنها مرخص شده بودند. اما وثوق‌الدوله بار دیگر همه را دستگیر کرد و از تحقیقات قبلی نتیجه گرفت و بعضی را اعدام و برخی را حبس نمود.

  1. نقل از صفحهٔ ۱ جلد دوم تاریخ احمد شهریور نسخهٔ خطی.
۳۳