برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۳۶۰

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۳۵۰

آسیای وسطی را بدقت مطالعه کنند و راههائی که احتمال خطر حمله داشت بشناسند، مخصوصاً راههائیکه ممکن بود قشون روس بوسیله آنها از سن پطرزبورغ تا هند بیاید و اگر آمدن قشون روس در این موقع عملی نشود اقلا مطالعه کنند که اگر یک روزی روسها باین نیت افتادند آن راهها که بهندوستان میرسد کدامها هستند.»

در سال ۱۸۳۶ روابط سیاسی دولت انگلیس با دوست محمدخان کاملا برقرار گردید مخصوصاً در موقع ورود لرد اوکلند بهندوستان دوست محمدخان باو تبریک و در آن کاغذ که برای تبریک نوشته بود این عبارت را درج نموده بود.

«بوستان و مزرع امیدهای من که قبلا بواسطهٔ بادهای سرد زمستان پژمرده و خزان شده بود اینک بواسطه رسیدن مژده ورود حضرت لرد دوباره رشک ارم گردید.»

جواب لرد اوکلند نیز بهین اندازه دوستانه و صمیمی بود و چنین نوشته بود:

«امیدوار است ملت افغانستان را یک ملت متحد مشاهده نماید و در سایه اتحاد روزبروز بترقیات عالیه نایل گردد.» – لرد اوکلند در این مراسله جوابیه علاوه نموده گوید:

«مایل است امیر دوست محمدخان کشتیرانی در رود سند را ترقی بدهد و عنقریب یک عده را معین خواهد نمود که با امیر داخل مذاکره بشود تا اینکه یک معاهدهٔ تجارتی بین هندوستان و کابل برقرار گردد.»

در همین کاغذ بروابط حسنه بین هند و مملکت سیخ‌ها اشاره نموده گوید:

«دوست من؛ شما اطلاع دارید که دولت انگلیس هرگز مایل نیست در امور ممالک مستقل دیگران دخالت نماید.»[۱]

اینکه در این مکتوب جوابیه لرد اوکلند بفرستادن هیئتی برای ایجاد روابط تجارتی اشاره مینماید و غرض عمده از فرستادن این هیئت آن بوده که یک اطلاعات دقیق کسب و یک نفوذ سیاسی کامل در آسیای مرکزی برقرار نمایند و از اوضاع سیاسی


  1. امیر دوست محمدخان بایالت پیشاور ادعا داشت و در این موقع برای استرداد آن به لرد اوکلند متوسل شده بود و او جواب فوق را میدهد.