پرش به محتوا

برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد اول.pdf/۳۴

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
مقدمه

ارباب قلم و مطبوعات وضع می‌شود آزاد است هر کس بخواهد مطبعه دایر نماید یا کتاب و جریده و اعلاناتی بطبع برساند یا مطبوعات را بفروشد، باید بدوا عدم تخلف از فصول این قوانین را نزد وزارت معارف بالزام شرعی ملزم و متعهد شود. »

آزادی مطبوعات طبق قانون اساسی؛ قبل از این تاریخ یعنی در محرم ١٣٢۶ قبری؛ بار دیگر در مجلس مورد گفتگو قرار گرفته و این گفتگو‌ها در صورت جلسات و مذاکرات روز یکشنبه جمادی الاخری ۱۳۲۵ قمری ضبط است. در روز مذکور پس از قرائت قوانین مطبوعات بوسیله آسید محمد تقی، نمایندگان مذاکراتی در این زمینه بعمل می‌آورند و من جمله آقای مرتضی قلیخان اظهار می‌دارد: « در قانون اساسی فصل آزادی انطباعات هنوز تصویب نشده بهتر آنست که آن ماده تصویب شود تا تکلیف اصلاح این قانون معلوم گردد. »

رئیس مجلس و آقای تقی‌زاده و وزیر علوم و مرحوم حاج سید نصر الله تقوی هر کدام بنوبه خود اظهاراتی در این باره نموده و بالاخره طبق اظهار رئیس مجلس یکمسیون ارجاع می‌شود که پس از مذاکره و تصویب؛ برای توزیع بین نمایندگان بچاپ برسد. ولی تصویب این قانون تا محرم ١٣٢۶ قمری بتأخیر می‌افتد[۱]. باهمه آزادی که برای مطبوعات در این قانون پیش‌بینی شده؛ مع ذلك روزنامه‌ها از آن ناراضی بوده و روزنامه انتقادی مساوات؛ بدیری سید محمد رضا مساوات؛ در شماره ۱۹ سال اول خود بعنوان خرده‌گیری از قانون جدید؛ آنرا بعنوان ( عید ظهور قانون مطبوعات ( نامیده و نیز بطریق اعتراض: مندرجات این شماره را به طا لب گوناگون علمی و ادبی بوضع کنایه‌آمیز اختصاص داده است. فهرست فنون مندرجه در این شماره بدین قرار است: مکاشفاتهاهوتی: اشراقات عرشی، نتیجه سیاسی جغرافی، هیئت. تسخیر آفتاب. تجارت، تاریخ دول قدیم شرق. طب. ادبیات فقه. صنعت، اخلاق استخراج معدن. اخبارات ممالک ایران.

برای اینکه خوانندگان از این تغییر ناگهانی مندرجات روز نامه تعجب نکنند و اینکه چگونه یك روزنامه شدید اللحن، انتقادی ناگهان؛ سبك را تغییر داده و بدین صورت در آمده است؛ مدیر مساوات در آخر صفحه ۸ همین شماره بعنوان (اخطار) چنین مینوید « یقین داریم که همه خوانندگان از تغییر مسلك مساوات وسیاق تحریر آن واله و متفکر شده‌اند ولی اگر علت این حسن اسلوب را بدانند حتماً تعجب نکرده بلکه مساوات را از این اطاعت قانون و اتخاذ مسلك عاقلانه و صلح جو یا نه تحسین هم خواهند نمود چه ظهور باهر النور ) قانون نامه مبارکه مطبوعات ) علی مقتنی‌ها الاف التحیات؛ پیش از آنچه در این نمره مبارکه و غیر از آنرا اجازه نمی‌دهد و باید بعد از این هر چه زودتر همه جراید فرائد فارسی و روزنامجات مبارکه از این روزنامه و روزنامه مبار که ایران پیروی نموده اطاعتشان را بقانون مقدس جناب

  1. بشماره ۱۲۷ سال اول روزنامه مجلس رجوع شود.