موضوعات مربوط بجراید ومجلات واقف میشدم که هرگز احتمال وقوف بدان در مخیلهام خطور نمیکرد بهر صورت فعلا نتیجه زحمات چند ساله خود را در ضمن او را ق این کتاب در دسترس هموطنان و علاقهمندان میگذارد تا چه قبول افتد چه در نظر آید، و چون تاریخ مطبوعات ایران در حقیقت تدوین و تألیف نیست، بلکه ایجاد و ابداع تاریخ است و بنابراین هرگز از سهو و نسیان خانی نخواهد بود؛ لذاامید است اهل فضل و دانش آنرا با حسن قبول تلقی فرموده و بعین رضا در آن بنگرند و اگر خطائی مشاهده. فرمودند نگارنده را برای اصلاح چاپهای بعدی مطلع فرمایند.
کتاب حاضر در حقیقت فرهنك جراید و مجلات فارسی است و از اینرو از طرز تنظیم آن مانند سایر فرهنگها باید قبلاً گفتگو کرد اولاً اسامی تمام جراید و مجلات ایران از آغاز تأسیس روزنامهنگاری در این مملکت؛ با حروف تهجی ذکر گردیده و در ضمن رعایت حروف ما بعد حرف اول نیز شده است و در جاها تیکه اسامی روزنامهها و مجلات متشابه بوده میزان تقدم؛ قدمت انتشار بوده است. مثلاً ابتدا از مجله الاسلام که در سال ۱۳۲۰ قمری انتشار یافته گفتگو شده و بعد از الاسلام منتشره در ۱۳۳۱ قمری و بهمین ترتیب. ثانیاً با اینکه نام کتاب تاریخ جراید و مجلات ایران است، با وجود این برای اینکه چیزی از جراید فارسی و با جرایدی که در این کشور نشر شده از قلم نیفتد، از جراید و مجلاتی که بلغات مختلف ارمنی؛ آسوری؛ فرانسه؛ انگلیسی روسی در ایران انتشار یافته، گفتگو بمیان آمده است و نیز از جراید و مجلاتی که در خارج مانند برلین؛ مصر؛ لندن؛ وسایر پایتختها بزبان فارسی نشر گردیده؛ بتفصیل بحث شده و در حقیقت کتاب حاضر مجموعه کاملی از تمام جراید و مجلات داخلی بهر زبان باشد و جراید و مجلات فارسی خارجی میباشد.
ثالنا - در زیر اسم هر روزنامه و مجله تمام اطلاعات مربوط بآن از مدت انتشار؛ سال تأسیس؛ تعداد دفعات توقیف آن شرح احوال مدیر روز نامه و مجله تا آنجا که امکان داشته، قطع و تعداد صفحات؛ نوع مطبعه از سربی و چایی؛ قید گردیده است. در موارد یکه روز نامه از انتشارات مؤسسه و یا حزب و یا مدرسه بوده بتفصیل از هر کدام از آنها گفتگو گردیده است.
رابعاً - برای بدست آوردن اطلاعات لازم در درجه اول سعی شده است که تمام اطلاعات مربوط بهر روزنامه از متن دورههای آن بدست آید و بخصوص برای ضبط سال و تاریخ تأسیس از بدست آوردن شماره اول روزنامه و مجله هیچگونه کوتاهی نگردیده و برای حصول شماره اول بخصوص تا سرحد امکان سعی و کوشش بعمل آمده است و از اینرو اغلب سنوات تأسیس وانتشار مبتنی بر مدرك غیر قابل انکار یعنی شماره اول روزنامه و مجله بوده است. منظور از این توضیح این است که در باره ضبط تاریخ آغاز انتشار بمسموعات و یا آگهیهایی که حکایت از انتشار روزنامه در فلان تاریخ می-