صاحب رمه گوسفندانت را گرگها تلف کردند - لا اله الا الله؛ هی داد میزنم کسی بمن جواب نمیدهد این شبان خوابیده.
آذربایجان بطور هفتگی چاپ میشده و مجموعا بیست شماره از آن منتشر شده که شماره اول در تاریخ ۶ محرم و شماره بیستم ۶ شوال ۱۳۲۵ قمری بوده است. رویهمرفته آذربایجان روز نامه مفید و دارای گراور و تصاویر نفیسی است و مجموعه بیست شماره آن بضمیمه روزنامه حشرات الارض در کتابخانه مجلس شورا یملی موجود است مندرجات آن عموماً مطالبیست راجع بمشروطیت ایران و گاهی اشعار و مطالب فکاهی در آن دیده میشود؛ برای نمونه مثلاً مینویسد: « مراغه • امروز شاگردان معلم خانه فال کوی ملتی اجماعاً طاس گذاشته و بعاقبت امور ایران رسیدگی نمودند ظاهراً این شعر در آمده، خوش بود از دور آواز دهل • » بهمین مناسبت مرحوم تربیت در کتاب دانشمندان آذربایجان ( ص ۴٠۵ ( راجع بروزنامه آذربایجان می نویسد: « روزنامه هفتگی بذله سرا منتشر در تبریز با چاپ سربی و صور و نگین هزلی»
کسروی در جلد اول کتاب تاریخ مشروطه ایران ص ۳۷۱ را جع برو ز نامه آذربایجان مینویسد:
د یك روزنامه آبرومند دیگری در تبریز در همان روزها منتشر شده روز نامه آذربایجان بود که همچون ( ملا نصرالدین ) قفقاز با زبان شوخیآمیز نوشته میشد و نگارههای شوخیآمیز (کاریکاتور) میداشت. میتوان گفت که پس از ملا نصر الدین بهترین روزنامه از انگونه بوده. این نامه را حاجی میرزا آقای بفوری که یکی از بازرگانان آزادیخواه تبریز میبود بنیاد نهاده و نوشتن آنرا میرزا علیقلی صغراف که نامش بردهایم بگردن میداشت. محمد علی میرزا در زمان ولیعهدی خود چاپخانه در تبریز میداشت که چون میخواست بتهران رود آن را فروخت و حاجی میرزا آقا آن را خرید و این روزنامه که یکسال بیرون آمد در آن چاپخانه بچاپ میرسید و چنان که از نگارههایش پیداست یك نگارگر استادی هم داشته ۲۰ مرحوم کسروی در جای دیگر این کتاب ( ص ۳۷۳) پس از ذکر اینکه روزنامه آذربایجان همان شیوه روزنامه ملا نصرالدین را داشته؛ مینویسد آذربایجان گاهی بشعرهای مندرج در ملا نصر الدین پاسخ میداد چنانکه وقتی میرزا علی اصغر خان اتابك بایران بازگشت و مجلس درباره اوستی کرد، ملانصرالدین اشعاری از (گفته صابر) در سرزنش ایرانیان چاپ کرد (این اشعار بتر کیست و چند تای آنرا کروی نقل کرده) پس از آنکه اتابک کشته آذربایجان آنرا عنوان کرده و پاسخی بترکی با شعار ملا نصرالدین داد که باز کسروی آنرا نقل کرده مجدداً ملانصرالدین پاسخ نوشت و باز آذربایجان آنرا جواب داد. کسروی هر سه این اشعار و پاسخها را نقل کرده ود و باره پاسخ اخیر آذربایجان مینویسد این اشعار در تبریز بزبانها افتاد و بچهها آنها را در کوچهها میخواندنده در کتاب مطبوعات و شعر فارسی تألیف برون ( ص ۲۷ ) شرح مختصری را جمع