پرش به محتوا

برگه:تاریخ جراید و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد اول.pdf/۱۲۲

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف الف بعده الذال
آذربایجان، اراود
 

تبریز با چاپ سربی انتشار یافته. مرحوم کسروی در کتاب تاریخ هیجده ساله آذر بایجان ( ص ٩۶ ) شرحی راجع به پیدایش و انتشار این روزنامه بیان کرده که بی مناسبت نیست عین آنرا اینجا نقل کنیم:

«بزرگترین روزنامه تبریز که در این سال پدید آمد نامه آذربایجان بود که آقای میرزا حاج آقای بلوری برپا نموده نگارش آنرا بعهده میرزا علیقلی واگذاشت چنانکه گفته‌ایم در این جنبش آزادی بازرگانان ایران از پیشاهنگان بودند، بویژه در آذربایجان که می‌توان گفت بنیاد مشروطه با پول اینان گذارده شد. جمله آقای بلوری نخستین روز پناهندگی بقونسولگری در آمد و همیشه با پول و و تلاش در راه مشروطه می‌کوشید چنانکه نام‌ایشان بار‌ها پس از این برده خواهد شد در آن هنگام که محمد علی میرزا از تبریز روانه تهران می‌شد چون خود او چاپخانه داشت که می‌فروخت آقای بلوری آنرا بی‌های گزافی خریده بخانه خود برد که پس از بیشتر نگارش‌های آزادیخواهان در آنجا چاپ می‌یافت. سپس هم روزنامه آذربایجان را بنیاد گذاشت که شماره سیم آن در آخر‌های بهمن ( منظو ر بهمن ۱۲۸۵ شمسی است، » بیرون آمد و خود نخستین روزنامه سیاسی آزاد زبان و نخستین بار بود که روزنامه در تبریز با ماشین سربی چاپ می‌یافت. »

پس از اطلاع بر شرح فوق که سند بزرگی برای اهمیت روز نامه آذربایجان می‌باشد؛ بذکر خصوصیات این روزنامه می‌پردازیم:

روزنامه آذربایجان چنانکه در عنوان آن نوشته بمدیری و منشی اولی (علیقلی مدیر احتیاج سابق ) ومكاتبات باسم ( حاج میرزا آقا تبریزی ) در هشت صفحه به قطع وزیری با چاپ سربی در مطبعه سربی (ناموس) که متعلق ببرادران ( زین العابدین و حاج میرزا آقا ) بوده چاپ و شماره اول آن در ششم محرم الحرام ١٣٢۵ قرى منتشر شده است.

در صفحه اول اسم روزنامه (آذربایجان) بخط نسخ و در زیر آن سال (۱۳۲۴ قمرى ) و ( ١٩٠۶) وجمله ( قیمت یك نسخه چهارده شاهی است ) چاپ و علاوه بر این تصویر دو نفر با لباس‌های مخصوص ترسیم شده است. آدرس روزنامه: تبریز تیمچه حسینیه، اداره روزنامه آذربایجان. قیمت اشتراک سالیانه در تبریز و اطراف چهار تومان، نه ماهه بیست و هشت هزار (۲۸) قرآن ( شش ماهه بیست و دو هزار (۲۲ قرآن) سه ماهه دوازده هزار (۱۲ قران) یك نسخه چهارده شاهی. اعلانات سطری پانصد دینار. هر صفحه روزنامه مشتمل بر دو ستون و مقاله افتتاحی که در ستون اول و دوم صفحه دوم نوشته شده بدینقرار است: درب اشرح لی صدری ویسر لی أمری واحلل عقدة من لسانی وسهل امرى برحمتك یا ارحم الراحمین. خطاب بقلم و مقدمه.