بشمس الشعرانی متخلص برضوان بضمیمه نمره هشتم از ترجمه محمد حسنخان پیشخدخت در پیدا کردن جزیره هیس پان بولا. نمره ۲۹: تفصیل قانون جدید دولت عثمانی در خصوص تشخیص تبعیت اندولت ضمیمه نمره ده از ترجمه محمد حسنخان در بیان مراجعت کریستوف کلمب. نمره ۳۰: شرح احوال حکیم انوری ابیوردی. نمره ۳۱: شرح حال حلاوت اشتمال بسحق اطعمه. نمره: ۳۲: در بیان قصیده‌ایست بعربی اثر طبع مرتضی قلیخان از نواده‌های مرحوم‌امین الدوله اصفهانی که همان مضمون بفارسی اثر طبع مسام میرزای شمس الشعرا نیز ذکر شده و تفصیل دو قصیده بدینقرار است که در روز دو شنبه ششم شهر ذی القع-. ۱۲۸۶ که ناصر الدین شاه در منزل دره ملاعلی بطرف پل لوشان کت می‌نموده در بین صحبت بمجد الدوله اظهار داشته که تو دلیل راه مالی مجدالدوله جواب داده انشاء اله دلالت غراب نیست. ناصر الدین شاه برای اینکه شعر معروف؛ اذا کان الغراب دلیل قوم سیهدیهم سبیل الهالکینا. خوانده نشود این شعر را گفته است: اذا کان القطاء دلیل قوم سیهدیهم صراط المستقیم. پس از ورود بطهران شاه دستور می‌دهد که باید قصیده بفارسی و عربی بهمین وزن و قافیه گفته شود ولذا دو قصیده فارسی و عربی گفته شده و در باغ قصر قاجار برای ناصر الدین شاه خوانده شده است.
مطلع قصیده عربی بدین قرار است: سقی الرحمن بالغیث العمیم * معارجنا بمنعرج الغمیم و مطلع قصیده فارسی این است: بغال سعد و‌ای مستقیمی * بدریا شد روان ایر کریمی.
نره ۳۲: شرح احوال ناصر خسرو. نمره ۳۴: شرح احوال مهری شاعر. این بود فهرست مندرجات روز نامه ملتی و همانقسم که در روزنامه‌های علمیه و دولتی یادآور شده‌ایم در این رورنامه نیز نامی از نویسنده مقالات در بین نیست ولی از خارج می‌دانیم که منشی روزنامه (حکیم سامانی) بوده است.
میرز افتعلی آخوند‌زاده که شرح حال او در صفحات دووسه و چهار کتاب دانشمندان آذر بایجان بتفصیل نوشته شده رساله راجع بروز نامه ملتی خطاب بمنشی آن مرحوم حکیم سامانی تدوین و در آن ایراداتی بسرلوحه و طرز تنظیم مطالب روز نامه نموده است. این رساله در تاریخ یوم جمعه ۱۴ ربیع الاول، سنه ۲ ۱۲۸ پس از رسیدن روز نامه ملتی در تفلیس بآخونده‌زاده نوشته و خلاصه آن این است که آخوند‌زاده اشکالاتی بمنشی روزنامه نموده و من جمله می‌نویسد:
شکل مسجد به تو در روزنامه خود علامت ملت ایران نگاشته در نظر من نامناسب می‌نماید بعلت اینکه اگر از لفظ ملت مراد تو معنی اصطلاحی است یعنی اگر قوم ایران را مراد می‌کنی مسجد انحصار بقوم ایران ندارد بلکه جمیع فرق اسلام صاحب مسجدند علامت قوم ایران قبل ار اسلام آثار سلاطین قدیم فرس است از قبیل تخت جمشید و قلعه اصطخر و امثال آن و بعد از اسلام یکی از مشهورترین آثار پادشاهان صفویه است که در ایران مذهب اثنی عشری را رواج داده‌اند و طوایف مختلف آن را در سلک ملت واحده
--
