اما مقاله هائیکه بنام پیمان چاپ میشود از آقای کسروی نیست و بی آگاهی او هم نیست پاین معنی که این نگارشها را اداره پیمان تهیه کرده با شور و آگهی آقای کروی چاپ میکند. رسم مجله هاست که چشم مساعدت بنویسندگان میدوزند و هر مقاله که برسد در نامه خود نشر مینمایند ولی ما از همین آغاز اعلان میکنیم که از کسی چشم دستگیری نداریم مگر از آنان که از دور و نزديك پيمان ما را پذیرفته اند و دست همراهی بسوی ما در از کردهاند. ما از آنان چشم همدستی داریم که با خامه خود نیز مساعدت از ما دریغ ندارند. نیز اگر کسانی مقصد خرده گیری بر گفته های ما مقاله بنویسند هر که باشند نوشته های ایشانرا چاپ خواهیم کرد با این شرط که رشته انصاف را از دست نداده مقصودشان جز نمودن حقیقت و راستی نباشد . دوباره میگوئیم که صفحه های این مجله چنانکه بروی دوستان و همراهان ما باز است بروی نویسندگانی هم باز است که بگفتههای ما ایراد دارند. تنها با يك شرط که مقصود شان آزار و دشمنی نباشد . ما هم بنوبت خود انصاف نموده اگر ایراد را بجاد بدیم بيدرنك آنرا پذیرفته و از روی حق شناسی پاسخ خواهیم نگاشت . در همه جا ما حق و راستی را برتر و والاتر دانسته از خود خواهی و خود نمائی دور خواهیم بود .
اما بخش دوم مجله یکجا آزاد است که هر گونه مقاله علمی که بر سد و از هر که برسد بچاپ آن مبادرت خواهیم و رزید با شرط اینکه نویسنده درستکاری نمود. گفته و نوشته دیگران را بنام خود نکرده باشد. در این بخش هم اگر چه آقای کروی از چند سال پیش از نگارشهای علمی دور است و بگفته خود او گفتگوی تاریخ و جغرافی و اینگونه مطالب با حال امروز گیتی بدان میماند که کسانی برسر بیماری که سخت رنجور است نشسته و بجای آنکه در پی درمان درد او باشند برو دن تاریخچه زندگانی او بپردازند. با این همه چون ما بخشی از مجله را برای نشر این گونه مطالب خاص کرده ایم و از آنسوی از آقای کسروی یادداشتهای بسیاری درباره تاریخ و جغرافی و زبان ایران در دست است که هنوز چاپ نیافته اینست که بگرشته از آ یادداشتها را نیز در مجله نشر خواهیم ساخت. از جمله تألیفی را بنام ) تاریخ پانصد ساله خوزستان ( که کتابی است در زمینه خود بی مانند و شامل مطالبی است که در جای دیگر بدست نیاید در امال جزو بحزو در آخر شمارها بچاپ خواهیم رساند . »
مرحوم کسروی مدیر پیمان از جمله دانشمندانی است که در اعصار اخیر کمتر نظیرش پیدا شده بود و در آئین و اصول اجتماعی عقاید بخصوصی داشت و از این جهت مندرجات پیمان عبارت از یگرشته انتقاداتیست از اوضاع زندگی ایرانیان و طرز معاشرت و آداب اجتماعی آنها • در قضایای تاریخی و ادبی نیز مرحوم کروی دارای نظریات خاصی است که برای اطلاع از آنها شمارههای مجله پیمان بهترین مدرك می باشد . عمده اهمیت کروی شجاعت اخلاقی و ادبی اوست که با بی پروایی تام عقاید خود را ولو اینکه برخلاف نظر عموم بوده اظهار داشته و با با فشاری زاید الوصفی آنها را بطرف میقبولاند مثلا نظریات او درباره سعدی ، حافظ، مولوی و دیگر شعرای مهم
-۹۴-
