-۹-
ساخته میشود کاملا همین سبک است و بطور کلی در موسیقی ما فاصلههای متصل از فاصلههای منفصل زیادتر است حتی در آهنگهائی هم که برای نواختن روی سازها درست شده و خوانده نمیشود فواصل پیوسته در فاصلههای گسسته برتری دارد و علّت اصلی این امر کمی قدرت نوازندگان و طبیعی ساده بودن موسیقی ایرانیست که باصطلاح اروپائی تکنیک[۱] آن کم است.
موضوع دیگر اینکه نغمههای محلی معمولاً زیبا و جذاب و در عین سادگی خوشحالت و دلکش و مطبوع است و در خواندن آنها چیزی که بیش از همه جلب توجه میکند سادگی و زیبائی آنهاست که عملاً معرّف زندگی بیآلایش و طبیعی مردم روستائیست.
۳ - مقام آهنگها - مقصود از این قسمت بحث از لحاظ مقامهای[۲] مختلفی است که آهنگ های این دفتر را تشکیل میدهد. درین قسمت نیز بخوبی واضح است که این نغمهها در پردههای مقامات متداول موسیقی ایران یعنی مایۀ شور (و ملحقات آن از قبیل دشتی، ابوعطا و افشاری) و سهگاهست و مایه اصفهان بندرت دیده میشود چنانکه در بین تمام این آهنگها فقط نمونه مایه اصفهان را میتوان در آهنگ «آی امان» و «جون جون» پیدا کرد. حتی نسبت مقام سهگاه نیز بمراتب از مقام شور کمتر است. در میان ملحقات شور نیز تناسب ابوعطا و دشتی و مخصوصا دشتی بیش از ابوعطا است و افشاری هم نادر است چنانکه نمونه کامل آن را فقط در آهنگ واژه ناخوانا میتوان مشاهده کرد.
بطور خلاصه میتوان گفت همانطور که مقام شور و ملحقات آن از قبیل دشتی و ابوعطا و بیات ترک سادهترین و واژه ناخوانا مقامات ایران است نمونه کامل این موضوع را نیز میتوان در آهنگهای محلی ملاحظه کرد وگرنه در بین این آهنگها نمونهای از بیات ترک دیده نمیشود ولی بالعکس آن نمونه شور و مخصوصا دشتی بسیار ست و اغلب ترانههای که در دشتی است در خاتمه وارد شور میشود.
نمونه چهارگاه فقط در آهنگ واژه ناخوانا دیده میشود و در این جا نیز چون از حدود دانگ اول تجاوز نمیکند میتوان آنرا در همایون و اصفهان نیز تصور کرد