لاهوتی (قطعه‌ها و منظومه‌ها)/وحدت و تشکیلات
وحدت و تشکیلات
منتخب از چاپ ۱۹۴۶ مسکو توسط اداره نشریات به زبان های خارجی
| سر و ریشی نتراشیده و رخساری زرد، | ||||||
| زرد و باریک چو نی. | ||||||
| سفره‌ای کرده حمایل، پتویی بر سر دوش، | ||||||
| ژنده‌ای بر تن وی. | ||||||
| کهنه پیچیده بپا، چونکه ندارد پاپوش، | ||||||
| در سر جادهٔ ری | ||||||
| چند قزاق سوار از پِیَش آلوده به گَرد. | ||||||
| دستها بسته ز پس، پای‌پیاده، بیمار، | ||||||
| که رود اینهمه راه؟ | ||||||
| مگر آن مرد قوی‌همتِ صاحب‌مسلک | ||||||
| که شناسد ره و چاه. | ||||||
| خسته بُد، گرسِنِه بُد، لیک نمیخواست کمک | ||||||
| نه ز شیخ و نه ز شاه، | ||||||
| بجز از فعله و دهقان نه بفکر دَیّار. | ||||||
| از سواران مسلح یکی آمد به سخن، | ||||||
| که دلش سوخت به او. | ||||||
| "آخر ای شخص گنهکار،" | ||||||
| - چنین گفت به وی، | ||||||
| "گنهت چیست؟ بگو!" | ||||||
| بندی از لفظِ "گنهکار" برآشفت به وی. | ||||||
| گفت: ای مردِ نکو، | ||||||
| گنهم اینکه من از عائله رنجبرم. | ||||||
| زادهٔ رنجم و پروردهٔ دست زحمت، | ||||||
| نسلم از کارگران. | ||||||
| حرف من اینکه چرا کوشش و زحمت از ماست، | ||||||
| حاصلش از دگران؟ | ||||||
| این جهان یکسره از فعله و دهقان برپاست، | ||||||
| نه که از مفتخوران. | ||||||
| غیر از این من ز گناهِ دگری بی‌خبرم. | ||||||
| دگری گفت که: گویند تو آشوب‌کنی، | ||||||
| ضد قانون و وطن. | ||||||
| دشمن شاهی و بیدینی و دهری‌مذهب، | ||||||
| جنگجو، فتنه‌فکن. | ||||||
| پرده از کار برانداز و مپیچان مطلب، | ||||||
| راستی گوی به من؛ | ||||||
| تو مگر عاشق حبس و کتک و تبعیدی؟ | ||||||
| "تندتر میدَوی از من، اگر آگاه شوی." | ||||||
| - دادش اینگونه جواب. | ||||||
| اینزمان "دولت و دین" آلت اشراف بُوَد، | ||||||
| رنجبر لخت و کباب. | ||||||
| سگِ خان با جُلِ مخمل، | ||||||
| بگو انصاف بُوَد؟ | ||||||
| خانه‌ی جهل خراب، | ||||||
| حیله است این سخنان! | ||||||
| کاش میفهمیدی، | ||||||
| این عباراتِ مُطلّا همه موهوماتست، | ||||||
| بند راهِ فقرا. | ||||||
| چیست قانونِ کنونی، خبرت هست از این؟ | ||||||
| "حکم محکومی ما!" | ||||||
| بهر آزاد شدن، در همه روی زمین، | ||||||
| از چنین ظلم و شقا، | ||||||
| چارهٔ رنجبران، وحدت و تشکیلات است. | ||||||
مسکو فوریه ۱۹۲۴