لاهوتی (قطعهها و منظومهها)/باغبان
ظاهر
باغبان
به رهبر، به رفیق، به ستالین
منتخب از چاپ ۱۹۴۶ مسکو توسط اداره نشریات به زبان های خارجی
باغبانی سره و تجربه ناک، | متخصص به نشانیدن تاک، | |||||
در دهی از طرف دهقانها | بود ماُمور به تاکستانها. | |||||
علم و ادراک ورا در این کار | دشمنش نیز نمیکرد انکار. | |||||
با تدابیر وی از ویرانی | باغ رو کرد به آبادانی. | |||||
کرت ها را همه آراسته بود، | شاخه ها را همه پیراسته بود، | |||||
سر پرستی و توجه میکرد | تا ز آفت نشود برگی زرد. | |||||
ساقه ها را همه میکرد نگاه | تا نخشکند و نگردند تباه، | |||||
میوه ها تا که فراوان گردند، | مرم دهکده شادان گردند. | |||||
روزی از دهکده یک مرد جوان | راهش افتاد به آن تاکستان. | |||||
بزیر یک شاخهُ انگور نشست، | دید آن نابغه را تیشه بدست، | |||||
یک ستون کهنیرا، موزون، | ببرید از ته و کردش وارون. | |||||
دل آن رهگذر از درد تپید، | صبرش از کف شد نزدیک دوید، | |||||
کرد آن تاک نشان را توبیخ. | که چرا میبری اینرا تو زبیخ؟ | |||||
از تو این گونه عمل بس عجیبست | که ستون در نظرت چون حطبست. | |||||
این ستون خدمت افزون کرده است، | تاک را محکم و موزون کرده است. | |||||
بود این ساقه چو نوخیز و جوان، | این ستون بود حمایتگر آن. | |||||
تکیه اش بود به این کهنه ستون، | ور نه میگشت زهر باد نگون. | |||||
تو بپاداش چنین خدمت خوب، | بی سبب، میبری آنرا چون چوب. | |||||
این نه عقلست و نه تدبیر نکوست | و این مکافات نه شایسته اوست! | |||||
عالم با هنر تجربه دان | این چنین گفت به آن مرد جوان: | |||||
چون تو از حکمت این بیخبری، | بی سبب از چه به تن جامه دری؟ | |||||
راست است اینکه چو بد ساقه جوان | این ستون فایده ها داد به آن. | |||||
لیکن اکنون خود او ریشه زده است. | ز آن سبب دشمن این ساقه شده است. | |||||
چون خودش تشنه و محتاج نموست، | مانع رشد و برومندی اوست. | |||||
هر چه رشوت دهم و آب به این | او بخود میکشد آنرا ز زمین. | |||||
تو ستون بینی و اندام نکو، | بیخبر از ضرر ریشهُ او. | |||||
هر زمان شاخه ای از ریشه آن | روید از بین نهالان جوان، | |||||
چونکه آن شاخه حمایتدیده است، | مستقیماُ ز ستون روئیده است، - | |||||
تکیه اش محکم و بیواهمه است، | ز آنسبب باعث رنج همه است. | |||||
پیش اشجار جوان میماند، | نو رسان را همه میخشکاند. | |||||
من خبر گردم و آنرا ببرم، | برم آنرا و بمطبخ ببرم. | |||||
بعد یک چند و لیکن از نو | شاخهُ دیگری آید به جلو. | |||||
چونکه آنها همه فرع اویند، | همه از ریشهُ او میرویند، - | |||||
بهتر اینست که آنرا بکنم، | نو رسان را همه آسوده کنم. | |||||
باغرا از پی تکمیل شدن | مردم ده بسپردند بمن. | |||||
چون من از جانب خلقم نایب، | کندن این شده بر من واجب. | |||||
باید آن منفعتی را که کنون | میبرد از بن این ساقه ستون، | |||||
قطع سازم، که ستونش نخورد، | همهُ فایده را ساقه برد، | |||||
تا به کامل شدن آماده شود، | مستقل گردد و آزاده شود. | |||||
این بریدن نه ز روی غرض است، | از پی صحت و دفع مرض است. | |||||
ورنه، بنگر که در این باغ کنون | غیر از این یک چه قدر هست ستون، | |||||
چون نراندند چو این ریشهُ خویش، | نیست ز آنها دل من در تشویش. | |||||
بلکه بر عکس، تمیزند آنها، | چون خود تاک عزیزند آنها. | |||||
من کنم هر یک از آنها را پاک | تا نپوسد ، نبراید از خاک. | |||||
خدمتشرا همه دارم منظور، | شوم از محکمی آن مسرور. | |||||
بلکه این کهنه ستون را شکنم، | صرف بهبودی آنها بکنم. | |||||
مختصر، کار من، ای تازه جوان، | نیست جز مصلحت تاکستان. | |||||
ای بجمعیت سوسیالیستی | باغبان با خرد مارکسیسستی! | |||||
تو لنین را خلف ناموری، | حزب او را پس از او راهبری. | |||||
تو که با هوشترین انسانی، | خوبتر از همه کس میدانی | |||||
که بسا عنصر بیگانه بود | که کنون آفت این خانه بود. | |||||
پیشتر گرچه پی منصب و جاه | دست او بد ز خیانت کوتاه، | |||||
لیکن این دوره که از توده، زپست | کار کنهای نو آیند بدست، | |||||
جنگ صنفی همه جا تیز شده است، | تیغ این معرکه خونریز شده است،- | |||||
دیگر این طایفهُ میز پرست | نتوانند دل آسوده نشست. | |||||
موقع و منصبشان در خطر است، | و این خطر از طرف رنجبر است. | |||||
زآنکه او در همه جا میروید، | خانه زاین خار و خسان میشوید. | |||||
پس، چنین مردم بیگانه که پیش | منفعت بود از آنها کم و بیش، | |||||
باشد این دوره چو آن کهنه ستون | نفعشان پست و زیان شان افزون. | |||||
از پی راهبری در این عصر | عقل این کجروشان دارد قصر. | |||||
تودهُ رنجبر اکنون رسته است، | دهن از شیر تماماً شسته است. | |||||
خود شده لایق هر راهبری، | رهبری با متود رنجبری. | |||||
لیکن آن کهنه دلان، کهنه سران | ره ببندند به این رنجبران. | |||||
تو که در مدرسهُ سوسیالیسم | هستی استاد علوم لنینیسم، | |||||
خواهی از شاخ درخت زحمت | در امان ماند از اینسان آفت، - | |||||
به نمایندگی کارگران، | چون امین همهُ رنجبران، | |||||
این خسان را همه از بیخ بزن، | این ستون های مضر را بر کن! |
مسکو نوامبر ۱۹۳۲