سیف فرغانی (قصاید و قطعات)/منم یارا بدین سان اوفتاده
ظاهر
منم یارا بدین سان اوفتاده | دلم را سوز در جان اوفتاده | |||||
غم چندین پریشان حال امروز | درین طبع پریشان اوفتاده | |||||
چو بسته زیر پای پیل ملکی | به دست این عوانان اوفتاده | |||||
نهاده دین به یک سو و زهر سو | چو کافر در مسلمان اوفتاده | |||||
ببین در نان خلق این کژدمان را | چو اندر گوشت کرمان اوفتاده | |||||
عوانان اندرو گویی سگانند | به سال قحط در نان اوفتاده | |||||
همه در آرزوی مال و جاهند | به چاه اندر چو کوران اوفتاده | |||||
شکم پر کرده از خمر و درین خاک | همه در گل چو مستان اوفتاده | |||||
تو ای بیچاره آنگه نان خوری سیر | که از جوعی بدین سان اوفتاده، | |||||
که بینی از دهان ملک بیرون | سگان را همچو دندان اوفتاده | |||||
به جای عنبر و مشکش کنون هست | گزنده در گریبان اوفتاده، | |||||
توانگر کز پی درویش دایم | زرش بودی ز دامان اوفتاده | |||||
ازین جامه کنان کون برهنه | که بادا سگ در ایشان اوفتاده، | |||||
بسی مردم ز سرما بر زمیناند | چو برف اندر زمستان اوفتاده | |||||
دریغا مکنت چندین توانگر | به دست این گدایان اوفتاده | |||||
از انگشت سلیمان رفته خاتم | ولی در دست دیوان اوفتاده | |||||
زنان را گوی در میدان و چوگان | ز دست مرد میدان اوفتاده | |||||
چو مرغان آمده در دام صیاد | چو دانه پیش مرغان اوفتاده | |||||
به عهد این سگان از بیشبانی ست | رمه در دست سرحان اوفتاده | |||||
رعیت گوسپنداند، این سگان گرگ | همه در گوسپندان اوفتاده | |||||
پلنگی چند میخواهیم یا رب | درین دیوانه گرگان اوفتاده | |||||
ز دست و پای این گردنزنان است | سراسر ملک ویران اوفتاده | |||||
ایا مظلوم سرگشته که هستی | چنین محروم و حیران اوفتاده | |||||
ز جور ظالمان در شهر خویشی | به خواری چون غریبان اوفتاده | |||||
اگر صبرت بود روزی دو بینی | عوانان کشته، میران اوفتاده | |||||
امیرانی که بر تو ظلم کردند | به خواری چون اسیران اوفتاده | |||||
هر آن کو اندرین خانه مقیم است | چو دیوارش همی دان اوفتاده | |||||
جهانجویی اگر ناگه بخیزد | بسی بینی بزرگان اوفتاده | |||||
ببینی ناگهان مردان دین را | برین دنیا پرستان اوفتاده | |||||
چه میدانند کار دولت این قوم | که در دیناند نادان اوفتاده | |||||
به فرمان خداوند از سر تخت | خداوندان فرمان اوفتاده | |||||
کلاه عزت اندر پای خواری | ز سرهای عزیزان اوفتاده | |||||
به آه چون تو مظلوم افسر ملک | ز فرق تاجداران اوفتاده | |||||
گرش گردون سریر ملک باشد | برو صد ماه تابان اوفتاده | |||||
ز بالای عمل در پستی عزل | چنین کس را همی دان اوفتاده | |||||
تو نیز ای سیف فرغانی چرایی | حزین در بیت احزان اوفتاده | |||||
برین نطع ای پیاده ز اسب دولت | بسی دیدی سواران اوفتاده | |||||
هم آخر دیگری بر جای اینان | نشسته دان و اینان اوفتاده | |||||
درین باغ این سپیداران بیبر | به بادی چون درختان اوفتاده | |||||
خدا درمان فرستد مردمی را | کزین دردند نالان اوفتاده |