سیف فرغانی (قصاید و قطعات)/ای جان تو مسافر مهمان سرای خاک!

by سیف فرغانی

	ای جان تو مسافر مهمان سرای خاک!			رخت اندرو منه که نه‌ای تو سزای خاک!
	آنجا چو نام تست سلیمان ملک خلد			اینجا چو مور خانه مکن در سرای خاک!
	ای از برای بردن گنجینه‌های مور			چون موش نقب کرده درین توده‌های خاک!
	زیر رحای چرخ که دورش به آب نیست			جز مردم آرد می‌نکند آسیای خاک
	ای از برای گوی هوا نفس خویش را			میدان فراخ کرده درین تنگنای خاک!
	فرش سرایت اطلس چرخ است چون سزد			اینجا سریر قدر تو بر بوریای خاک!
	ای داده بهر دنیی دون عمر خود به باد!			گوهر چو آب صرف مکن در بهای خاک!
	در جان تو چو آتش حرص است شعله‌ور			تن پروری به نان و به آب از برای خاک
	در دور ما از آتش بیداد ظالمان			چون دود و سیل تیره شد آب و هوای خاک
	بلقیس وار عدل سلیمان طلب مکن			کز ظلم هست سیل عرم در سبای خاک
	آتش خورم بسان شتر مرغ کب و نان			مسموم حادثات شد اندر وعای خاک
	ای کور دل تو دیده نداری از آن تو را			خوب است در نظر بد نیکو نمای خاک!
	داروی درد خود مطلب از کسی که نیست			یک تن درست در همه دارالدوای خاک
	زین بادخانه آب دمادم مخور از آنک			از خون لبالب است درین دور انای خاک
	در شیب حسرتند ز بالای قصر خود			این سروران پست شده زیر پای خاک
	بس خوب را که از پی معنی زشت او			صورت بدل کنند به زیر غطای خاک
	ای مرده دل ز آتش حرصی که در تو هست			در موضعی که گور تو سازند وای خاک!
	گر عقل هست در سر تو پای بازگیر			زین چاه سر گرفته‌ی نادلگشای خاک
	بیگانه شد ز شادی و با انده است خویش			ای کاش آدمی نشدی آشنای خاک!
	از خرمن زمانه به کاهی نمی‌رسی			با خر به جز گیاه نباشد عطای خاک
	دایم تو از محبت دنیا و حرص مال			نعمت شمرده محنت دارالبلای خاک
	بستان عدن پر گل و ریحان برای تست			تو چون بهیمه عاشق آب و گیای خاک
	ساکن مباش بر سرنطع زمین چو کوه			کز فتنه زلزله است کنون در فنای خاک
	جانت بسی شکنجه‌ی غم خورد و کم نشد			انس دلت ز خانه‌ی وحشت‌فزای خاک
	در صحن این خرابه غباری نصیب تست			ور چه چو باد سیر کنی در فضای خاک
	خلقی درین میانه چو خاشاک سوختند			کتش گرفت خاصه درین دور جای خاک
	آتش چو شاخ و برگ بسوزد درخت را			در تخم‌پروری نکند اقتضای خاک
	خود شیر شادیی نرساند به کام تو			این سالخورده مادر اندوه زای خاک
	عبرت بسی نمود اگر جانت روشن است			آیینه‌ی مکدر عبرت نمای خاک
	گویی زمان رسید که از هیضه قی کند			کز حد بشد ز خوردن خلق امتلای خاک
	آتش مثال حله‌ی سبز فلک بپوش			بر کن ز دوش صدره آب و قبای خاک
	بی‌عشق مرد را علم همت است پست			بی‌باد ارتفاع نیابد لوای خاک
	ره کی برد به سینه‌ی عاشق هوای غیر			خود چون رسد به دیده‌ی اختر فدای خاک
	تا آدمی بود بود این خاک را درنگ			کمد حیوة آدمی آب بقای خاک
	و آنکس که خاک از پی او بود شد فنا			فرزانه را سخن نبود در فنای خاک
	حرصم چو دید آب مرا گفت خاک خور			قومی که چون منید هلموا صلای خاک
	گفتم برای پند تو نظمی چنین بدیع			کردم ز بحر طبع خود آبی فدای خاک
	ای قادری که جمله عیال تواند خلق			از فوق عرش اعلی تا منتهای خاک
	از نیکویی چو دلبر خورشیدرو شوند			در سایه‌ی عنایت تو ذره‌های خاک
	تو سیف را از آتش دوزخ نگاه‌دار			ای قدرتت بر آب نهاده بنای خاک
	از بندگانت نعمت خود وامگیر از آنک			ناورد محنت است درین تنگنای خاک