راهنما:راهنمای تازه‌واردان درباره منابع
| →افزودن متن | راهنمای تازه‌واردان درباره منابع | حق تکثیر← |
منبع یک اثر در ویکی‌نبشته باید یک روگرفتِ پویش‌شده (کپی اسکن‌شده) از متن اصلی باشد که به صورت فایل دژوو یا پی‌دی‌اف ذخیره شده‌است.
این فایل باید در ویکی‌کامنز بارگذاری شده و یک برگه‌ی فهرست با همان نام در ویکی‌نبشته برایش آفریده شود. پس از آن می‌توان روند نمونه‌خوانی را آغاز کرد.
کدام قالب فایل را بارگذاری کنیم
[ویرایش]دژوو قالب مورد پسندیده‌ی ویکی‌نبشته است. با این حال می‌توانید روگرفت‌هایی در قالب فایل‌های PDF را نیز بارگذاری کنید. برای کسب آگاهی بیشتر ویکی‌نبشته:مقایسه DjVu و PDF را بخوانید. اگر شمار برگه‌ها کم باشند می‌توان از فایل‌های عکس (مثل JPEG) استفاده کرد. این روش کمی سخت است. اطلاعات بیشتر در این زمینه را در راهنما:برگه‌های فهرست بخوانید.
از کجا منابع را بیابیم
[ویرایش]فایل‌های منبع باید توسط شما از روی متن اصلی پویش (اسکن) شوند مگر این که شخص دیگری پیش از آن این کار را برای شما انجام داده باشد.
برای پویش یک اثر راه‌های زیادی همچون استفاده از دستگاه پویشگر (اسکنر) یا دوربین عکاسی وجود دارد. در صورتی که خودتان دارای یک کتاب پویش‌شده هستید با استفاده از نرم‌افزار خود، آن را به قالب DjVu یا PDF تبدیل کنید.
در فضای اینترنت سایت‌های زیادی هستند که می‌توان در آن‌ها آثاری به زبان فارسی یافت.
اگر قصد همکاری دارید ولی هیچ اثری به صورت پویش‌شده کنار دستتان نیست می‌توانید به ویکی‌نبشته:گردآوری آثار مالکیت عمومی رفته و یکی از آثار را انتخاب کنید.
چگونه به ویکی‌نبشته متن بیفزاییم
[ویرایش]نکاتی که پیش از بارگذاری باید در نظر داشت
[ویرایش]خواهشمندیم پیش از فرستادن هر اثری، رهنمودهای زیر را بخوانید:
- فقط متون فارسی را می‌توان به ویکی‌نبشته‌ی فارسی افزود. اگر اثری که در دست دارید فارسی نیست، از ویکی‌نبشته‌ی چندزبانه، زبان متناظرِ آن را بیابید و آن را آنجا بارگذاری کنید. اگر هیچ زبان متناظری برایش نیافتید، اثر را به همان ویکی‌نبشته‌ی چندزبانه بفرستید.
- حق تکثیر اثر را بررسی کنید. اثر باید تحت مجوزی نظیر Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 license یا در مالکیت عمومی باشد و باید توزیع مجدد به صورت تجاری یا غیرتجاری را مجاز بشمارد. ما متونی را که بر اساس استفاده منصفانه منتشر شده باشند نمی‌پذیریم. برای آگاهی بیشتر سیاست حق‌تکثیر را بخوانید.
- مطمئن شوید که اثر شما با درون‌مایه‌ی ویکی‌نبشته تطابق دارد. اگر مطمئن نیستید در دفترخانه از دیگر کاربران بپرسید.
- راهنمای سبک را بخوانید تا با قراردادهای قالب‌بندی آشنا شوید.
روند مبنایی
[ویرایش]مطابق‌سازی آثار با شیوه‌نامه‌ی ویکی‌نبشته می‌تواند کار بسیار پیچیده‌ای باشد. از این رو ما انتظار نداریم تا کتابداران تازه‌وارد پیش از فرستادن متون از همه‌ی چند و چون کار آگاهی داشته باشند. با این حال لازم است افراد از یک روند مبنایی برای ورود هر اثر به ویکی‌نبشته پیروی کند.
نخست، بررسی کنید که اثر شما پیش از آن به ویکی‌نبشته فرستاده نشده باشد. این کار را با جستجو انجام دهید:
- نام اثر را در فیلد جستجو تایپ کنید. با ورود نخستین حروف، نام‌های مشابه ظاهر می‌شوند.
- صفحه‌ی نویسنده‌ی اثر را بیابید و آثار واردشده از او را نگاه کنید.
- در بخش جستجوی پیشرفته، بخشی از متن اثر، عنوان اثر یا نام نویسنده را وارد کرده و جستجو کنید.
- با یک موتور جستجوگر بیرون از ویکی‌نبشته، جستجویی ویژه در ویکی‌نبشته انجام دهید. مثلاً در گوگل
بارگذاری اسکن
[ویرایش]معمولاً پرونده‌های فارسی به صورت PDF و گاه به صورت DjVu هستند. این فایل‌ها را باید به انبار ویکی‌نبشته که وبگاهی مجزا به نام ویکی‌مدیا کامنز است بفرستید. یادتان باشد که آن‌ها خیلی نسبت به حق تکثیر حساس هستند.
برای ارسال این آثار کافی است روی گزینه‌ی بارگذاری پرونده در مجموعه جعبه‌ابزار در سمت راست صفحه کلیک کنید.
برای متن خود یک صفحه فهرست بسازید
[ویرایش]هنگامی که پرونده را به صورت درست به کامنز فرستادید باید صفحه‌ی فهرستی برای آن در ویکی‌نبشته ایجاد کنید. صفحه‌های فهرست باید دقیقاً هم‌نام با نام پرونده‌ای باشند که بارگذاری کرده‌اید. برای مثال پرونده «کتاب.pdf» در کامنز به صورت «File:کتاب.pdf» نمایش می‌یابد. در نتیجه صفحه‌ی فهرست آن در ویکی‌نبشته باید به شکل «فهرست:کتاب.pdf» ساخته شود.
- برای فایل بارگذاری‌شده‌ی خود یک فهرست بسازید. واژه‌ی «فهرست:» و نام فایل خود را در ادامه‌ی آن در جعبه‌ی متن جستجو تایپ کرده و کلید Enter را بزنید.
- در عبارت «صفحهٔ «فهرست:(نام فایل شما)» را در این ویکی بسازید!» روی پیوند قرمزرنگ کلیک کنید تا برای ساخت صفحه‌ی فهرست هدایت شوید.
- هر کدام از اطلاعات خواسته‌شده را که می‌دانید وارد کنید و هر کدام را که نمی‌دانید خالی بگذارید.
- پیش از ذخیره‌سازی، پیش‌نمایش کار را ملاحظه کنید. اگر کار با موفقیت پیش رفت باید صفحه‌ای حاوی شماره‌ی برگه‌های فایل خود تحت تصویر جلد اثر و اطلاعاتی که در فیلدهای مرحله‌ی پیش وارد کرده‌اید ببینید.
با آثاری که متن اسکن‌شده ندارند چه کنیم؟
[ویرایش]آرمان ما این است که در نهایت برای تمام آثاری که داریم متون اسکن‌شده بیابیم و آن‌ها را با متون بدون فایلی که امروزه داریم جایگزین کنیم. با این حال همچنان می‌توان آثاری را که در سایر منابع نمونه‌خوانی شده‌اند در ویکی‌نبشته افزود.
در صورتی که پرونده‌ی یک متن به صورت اسکن‌شده وجود داشته باشد، نباید متن آن را به صورت جداگانه وارد کنید مگر آنکه توجیه مناسبی برای این کار وجود داشته باشد.
برای وارد کردن متون بدون فایل اسکن‌شده باید از الگوهای مناسب نظیر {{سرصفحه}} استفاده کنید.