دکتر فاستوس/شرح کلمات دشوار

از ویکی‌نبشته

شرح کلمات دشوار

صفحهٔ ۲۶ سطر ۱: ترازیمن. نام میدان جنگی است که در آن در سال ۲۱۷ پیش از میلاد «هانیبال» سردار کارتاژی رومیان را شکست داد.

صفحهٔ ۲۶ سطر ۱۱: رودس. شهری است در ایالت ساکس آلتن‌بورگ آلمان که امروز بنام «ردا» معروف است.

صفحهٔ ۲۶ سطر ۱۲: ورتامبورگ. دانشگاه ورتامبورگ در سال ۱۵۰۲ میلادی تأسیس یافت و از این دانشگاه «لوتر» مصلح معروف مذهبی بر خلاف پاپها قیام کرد.

صفحهٔ ۲۷ سطر ۱۵: جالینوس ، منظور گالن پزشک معروف رومی است که در دوران امپراطوری هادریان، میزیسته است.

صفحهٔ ۲۷ سطر ۱۶: ژوستی‌نین. امپراطور روم است که از سال ۴۸۳ تا ۵۵۶ میلادی میزیسته و قوانین روم را مدون ساخته است.

صفحهٔ ۲۹ سطر ۴: انجیل ژرم. ترجمه‌ای است که در قرن چهارم میلادی بزبان لاتین شده است.

صفحهٔ ۳۰ سطر ۱۹: هندوستان. منظور هند غربی یعنی امریکاست.

صفحهٔ ۳۳ سطر ۷: موزاوس. نام یکی از ارباب انواع رومی است. وی پسر «ژوپیتر» رب‌الارباب بود و در عالم دیگر بر انجمن ادبی شاعران ریاست داشت.

صفحهٔ ۴۲ سطر ۸: اگریپا. هنریچ کرنلیوس اگریپا. طبیعی‌دان معروف آلمان. صفحهٔ ۳۲ سطر ۲۱: فیلیپ. فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا. (۱۵۹۸- ۱۵۲۷ میلادی)

صفحهٔ ۳۳ سطر ۹: کهنهٔ معبد دلف. کاهنان معبد بزرگ «آپولون» که یونانیان او را خدای آفتاب میدانستند.

صفحهٔ ۳۳ سطر ۱۹: راجر بیکون (۱۲۹۴- ۱۲۱۴) یکی از فلاسفه و طبیعی‌دانان مشهور دانشگاه آکسفورد است که بدانستن علم سحر و نجوم نیز مشهور بود.

صفحهٔ ۳۳ سطر ۱۹: البراتوس ماگنوس. یکی از فلاسفه و طبیعی دانان شهیر آلمان.

صفحهٔ ۳۸ سطر ۱۵: وجود سه‌گانه. منظور زمین، دریا و آسمان است که می‌گفتند زیر قلمرو یهوه است.

صفحهٔ ۳۹ سطر ۱: بلزی بوب. در اساطیر فیلیستین‌ها رب‌النوع مگس و حشرات بود و بعدها لقب پادشاه خاور را که از عناوین ابلیس بود به وی اختصاص دادند.

صفحهٔ ۳۳ سطر ۲: دما گورگون. یکی از خدایان خاور است.

صفحهٔ ۴۲ سطر ۱۳: کوهی که افریقا را از اروپا جدا می‌کند. مقصود صخرهٔ جبل‌الطارق و کوههای اطلس است.

صفحهٔ ۴۴ سطر ۱۰: بندر آمدن. از بنادر پرثروت آلمان بود.

صفحهٔ ۵۲ سطر ۱۵: شاعر کور یونانی. تمام شعرای بزرگ یونان به کوری مشهور بودند و هومر نیز کور بود.

صفحهٔ ۵۲ سطر ۱۷: اوی‌نن. زن رسمی پاریس شاهزادهٔ تریائی بود. پاریس وی را ترک کرد و به یونان رفت و هلن یونانی را از چنگ شوهرش ربود و بر سر وی جنگ معروف ترای که مدت ده سال بطول انجامید و بسوختن شهر ترای منجر گشت، درگرفت. خدایان پیشگوئی کرده بودند که اگر پاریس در جنگ زخمدار شود تنها اوی‌نن میتواند وی را درمان کند. اما اوی‌نن برای اینکه از پاریس انتقام بگیرد از درمان وی سر باز زد و پاریس در اثر زخمی که به وی رسیده بود هلاک شد و اوی‌نن نیز از غصه مرد.

صفحهٔ ۵۲ سطر ۱۸: تب. شهر تب.

صفحهٔ ۶۰ سطر ۵: تریر. شهری است در کنار رود موزل که امروز به «ترو» معروف است.

صفحهٔ ۶۶ سطر ۱۱: معشوقهٔ طناز. منظور یا «تائیس» معشوقهٔ اسکندر است که در ایران همراه وی بود و یا «روشنک» دختر داریوش است که زن رسمی اوست.

صفحهٔ ۷۲ سطر ۱۵: هلن. زن «منلاس» یکی از پادشاهان یونان است که پاریس پسر «پریام» پادشاه ترای یا تروا وی را ربود و بر سر وی جنگ بزرگ ترای درگرفت.

صفحهٔ ۷۶ سطر ۱۷: آشیل. آشیل یا آخیلس یکی از دلاوران یونان است که مادرش «ته‌تیس » از ربة‌النوعها بود. در اساطیر یونانی مذکور است که وقتی مادرش وی را در رودخانهٔ اسینکس شست‌وشو میکرد برای اینکه کودک در رود غرق نشود پاشنه پای وی را محکم گرفته بود و چون خاصیت آب این رودخانه چنان بود که هر که در آن آب تنی کند رو‌یین‌تن میشود هیچ حربه‌ای به بدن آشیل جز به پاشنه وی کارگر نبود و عاقبت آشیل در اثر تیری که پاریس به پاشنهٔ پای وی زد کشته شد.

صفحهٔ ۷۶ سطر ۲۰: سمه‌له. طبق روایات کهن یونانی سمه له دختر «کادموس» و «هرمیون» از مردم شهر تب بود که خدای خدایان به وی دل باخت. «هرا» زوجهٔ خدای خدایان بر این زن حسد برد و بشکل دایهٔ سمه‌له پیش وی حاضر شده وی را وادار ساخت که از خدای خدایان بخواهد که وقتی پیش وی می‌آید با همان جلال و جبروتی که پیش زوجهٔ خویش میرود حاضر شود. خدای خدایان این تقاضا را پذیرفت با رعد و برق و طوفان که موکب وی را تشکیل میدادند، بسراغ سمه‌له رفت و وی در اثر مصادمه با برق هلاک گردید.
صفحه ۷۶ سطر ۲۱ ارتوزا. ارتوزا یکی از پریان جزیرهٔ سیسیل بود که «الفه‌اوس» رب‌النوع رودخانه‌ها عاشق وی گشت و خدای خدایان هر دو را بشکل دو جوی آب درآورد که هر یک براهی بروند تا عاقبت در دریا بیکدیگر برسند.