برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۱۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

ایران ما درین صد وهشتاد سال

امروز دیگر جای هیچ گونه سخن نیست که تاریخ در پرورش روح ملی وخصال مردانه و دوستداری میهن و سرزمین نیاکان و بالاتر از همه دوستداری فرهنگ و سنن و شئون ملی و نژادی بهترین و برترین وسیله است. بهر اندازه که تاریخ زمانهای دوراز ما این سودهای فراوان را در بر داشته باشد قطعاً و یقیناً تاریخ زمانهای نزدیک بما چند برابر سود خواهد داشت، زیراکه زندگی امروز ما بزندگی این روزها نزدیک تر و پیوسته ترست و ما از تاریخ زمان نزدیک بخود برای زندگی امروز بهره مند تر می‌شویم و بیشر عبرت می گیریم.

اگر در تاریخ روزگار خود بخواهیم فرو رویم و ژرف بنگریم بسیاری از وقایعی که ما بچشم خود دیده‌ایم دنباله و نتیجهٔ واقعهٔ دیگر است که چند یا چندین سال پیش روی داده است و بدین جهة تاریخ دوران ما لااقل با تاریخ نزدیک ترین دوره بما پیوستگی کامل دارد. بدین جهة برای مطالعه و ژرف بینی در تاریخ معاصر ایران ناچاریم از تاریخ قاجارها یعنی دوران پیش از امروز آغاز کنیم. ناچار باید برگردیم بصد و هشتاد سال پیش ازین. در آن زمان هنوز تاریخ ما متکی بر سالهای قمری بود و وقایع درهمهٔ کتابها بسال قمری ضبط شده است و اگر من هم این کار را نکنم خوانندگان همه بدشواری شگفتی برخواهند خورد و هیچ یک ازین حوادثی را که شرح خواهم داد در جای دیگر نخواهند یافت. اینست که ناچار باید تا مدتی دراز خوانندگان سالهای قمری را در ذهن داشته باشند.

منابع تاریخ قاجارها

نوشتن تاریخ ایران در زمان قاجارها از ضبط همهٔ سوانح تاریخ ایران دشوار ترست، زیراکه هنوز نفعها و غرضها در بارهٔ این خاندان و کسانی که یار و یاورشان بوده‌اند فرو ننشسته و هنوز بسیاری از صحایف تاریخ گرفتار این دوستیها و دشمنی های نادرست و ناموجهست. آن قسمت از حوادث که در زمان ما روی داده هنوز بدست مردم بیطرف نیفتاده و آن قسمت از سوانح هم که پیش از روزگار ما روی داده‌است تاریخ‌نویسانی آنها را ضبط کرده‌اند که یا حاشیه نشین کارگزاران آن زمان و یا از همه جا بی خبر بوده‌اند و