[۱]) نکیسا که ایرانی نبوده و ملیتش معلوم نیست بعضی حدس می‌زنند که یونانی بوده.
۳) بامشاذ.
۴) رامتین یارامی که به او اختراع یک نوع چنگی را نسبت می‌دهند.
۵) سرکش که یونانیش میدانند و عقیده دارند که این اسم مفرّس سرگیوس است بعضی تصور می‌کنند که اسم نکیسا سرگیوس بوده و این دو اسم متعلق به شخص واحدی است سرکب نامی را هم ذکر می‌کنند و لیکن ظاهراً سرکب همان سرکش است الحان و نواهائی که اینها اختراع کرده‌اند زیاد بود و اسامی الحانی که در دوره‌های اسلامی ضبط شده و بما رسیده است تقریباً بالغ بر صد است [۲]سی لحن از الحان مذکوره را متعلق به باربد میدانند و لیکن نمی‌توان به تحقیق گفت که این الحان تماماً از دورۀ ساسانی است یا بعضی از آنها را در دوره‌های اسلامی ساخته و نسبت به دورۀ ساسانی داده‌اند در هر حال جای تردید نیست که موسیقی طرف توجه شاهان ساسانی بوده و مخصوصا در زمان خسرو پرویز ترقی شایانی کرده آلات موسیقی به‌طوری‌که نویسندگان دوره‌های اسلامی ذکر کرده‌اند اینها بوده نی-تار-عود-چنگ-سورنای (نفیر) سورنای آلتی بوده نزدیک به قره‌نی امروزه بعضی از این آلات موسیقی اختصاص به قسمت‌هائی از ایران قدیم داشته مثلاً چنگ هفت سیم در سغد و خراسان خیلی متداول بوده و چنگ سغدی یا خراسانی شهرتی داشته ۲ولی در ری و دیلم و طبرستان تار را ترجیح می‌دادند مسعودی گوید که باربذ بزرگترین استاد موسیقی و چنان متبحر و
________________________________________
- ↑ این شهرت در دوره‌های اسلامی نیز باقی بود چنانکه منوچهری گوید «این زند بر چنگ‌های سغدیان پالیزبان»
- ↑ مشهورترین آنها ازاین‌قرار است: خسروانی-پالیزبان-آزادوار-شبدیز-شادروان مروارید-گنج بادآورد-گنج گاو-سبزبهار-مهرگانی کین سیاوش-رامش جان-سبز در سبز-راه گل-بند شهریار-تخت اردشیر-دل‌انگیزان-روشن چراغ-گل‌نوش-مشک‌دانه-سروسهی-نوروز بزرک و غیره.
