دوّم کاملا طبیعی است. بنا بر آنچه گفته شد، موافق نوشتههای هرودوت، لوحۀ نبونید پادشاه بابل، بیانیۀ کوروش بزرگ، که معروف به استوانۀ کوروش است، کتیبۀ بیستون داریوش اوّل و کتیبههای اردشیر دوّم و اردشیر سوّم هخامنشی،[۱]ترتیب شاهان این سلسله تا داریوش اوّل چنین بوده (در مقابل اسامی اشخاصی که سلطنت کردهاند عدد گذاردهایم).
باین سؤال، که سلطنت هخامنشیها در پارس در چه تاریخ شروع شده، نمیتوان جواب محققی داد. نلدکه ابتدای سلطنت چیشپش اوّل را در حدود ۷۳۰ ق. م میداند، ولی مدرکی برای این عقیده بدست نمیدهد، جز اینکه گوید، برای هر سه نسلی یکصد سال طبیعی است. بنابراین باید گفت، که ابتدای امارت هخامنشیها در پارس معلوم نیست، شاید در اواخر قرن هشتم ق. م بوده، و نیز راجع باین سؤال، که این امراء یا پادشاهان محلی چه میکردند، جوابی نمیتوان داد، چه اطلاعات ما راجع به وقایع پارس از زمان کوروش بزرگ شروع میشود. فقط
- ↑ مضامین تمامی این لوحهها و کتیبهها در جای خود بیاید.