ترکان در نواحی نخچوان و دوین می‌نگارند۱. ولی چون نام «طغرلبک» می‌برند درستی این خبرها یقین نیست. چه طغرلبک و برادرانش در این زمان هنوز در ماوراء النهر نشیمن داشتند و بیست سال پس از این تاریخ بود که او و برادرانش به خراسان آمدند. باید گفت این طغرل دیگری بوده که مورخان ارمنی به اشتباه کلمه «بیک» به نام او افزوده‌اند یا آنکه نوشتن این خبرها در این سال از روی اشتباه است و مورخان ارمنی به مناسبت یاد کردن داستان این ترکان جنگ‌های طغرل‌بیک را نیز از روی ناپروایی در این سال یاد کرده‌اند.
کوچیدن آرجرونیان از واسپورگان
در بخش نخستین و در این بخش از خاندان آرجرونیان که پادشاهان واسپورگان بودند بسیار نام برده‌ایم. بنیادگذار این خاندان غاغیق پسر دیرنیق که در کتاب‌های عربی «ابن الدیرانی» معروفست در زمان یوسف پسر ابی الساج بود. پس از وی پسرش آشود که دیرنیق نیز معروف بود پادشاهی یافت که ما داستان گرفتاری او را به دست ابو الهیجاء نگاشته‌ایم. پس از وی برادرش ابو سهل هامازاسب فرمانروا شد.
پس از او پسرش آشود حکمرانی یافت که ما داستان جنگ لشکر او را با ابو دلف نگاشته‌ایم. پس از او دو برادرش گرگین و سنکریم هرکدام در بخشی از کشور فرمانروا شدند. سپس گرگین هم در گذشته همگی واسپورگان از آن سنکریم شد۲.
این سنکریم را می‌نگارند که پادشاه دیندار بود و کتاب‌های دینی را بسیار می‌خواند و در تفسیر کردن سخنان بزرگان دین و پیشگوییها که آن بزرگان کرده‌اند مهارت بسیار داشت. چون شاپور سپهبد از جنگ غزان بازگشته فزونی و انبوهی آن طایفه و سخت کمانی و دلیری و چابکی ایشان را در رزم پیش او بازگفت سنکریم سخت غمگین شده چندین روز پیوسته دلگیر و غوطه‌ور اندیشه بود و آن پیشین گوییهای بزرگان را به خاطر سپرده آینده خود را با آنها می‌سنجید. سرانجام چنین دریافت که این غزان آن گروهی‌اند که بزرگان دین پیدایش ایشان را خبر داده‌اند و بساط پادشاهی او و خاندانش در واسپورگان به دست آن گروه برچیده خواهد شد.
________________________________________
(۱) . تاریخ چامچیان، جلد دوم، ص ۹۰۴، وارتان، چاپ ونیس، ص ۹۸.
(۲) . تاریخ آسوغیک، چاپ شاه نظریان، ص ۲۷۳، وارتان، چاپ ونیس، ص ۹۲.
شهریاران گمنام جلد ۱
