پرش به محتوا

برگه:SeyrHekmatDarOrupa.pdf/۵۸۳

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.

، ا به مدرسی راشتهار رسیده بود ، هگل هنوز به مطالعه اشتغال داشت. و با اینکه سالخورده تر از شلينك بود شاگرد او بشمار می رفت . تا اینکه در زبان یونانی ولاتین و علوم ریاضی و طبیعی تبحری به سزا یافت . نخستین تصنيف مهم او درسی وهفت سالگیش منتشر شد . در شهرهای مختلف آلمان تدریس کرده و سرانجام در چهل و هشت سالگی در دانشگاه بران به جای فیخته که چهار سال پیش از آن در گذشته بود مدرس شد، و کم کم در مدرسی صاحب مقام گردید ، و در حکمت اعتباری تمام یافت ، چنانکه بازار شلينك را از رونق انداخت خاصه اینکه. پس از رسیدن به رأی و نظیر مستقل با نظريات شلينك به مخالفت برخاست ، و آن حکیم تا هگل زنده بود تقريبا لب فرو بسته بود. وفات هگل در شصت و يك سالگی به مرض وباراقع شد(سال۱۸۳۱). تصانيف معتبری که از هکل باید مذکور شود ، یکی کتابی است به نام معرفت آثار روح، ریکی به نام «علم منطق، ودیگری کتاب مفصلی است جامع فلسفه او و «دایرة المعارف علوم فلسفی ، نام دارد ، و کتابی هم نوشته است به نام «فلسفه حقوق» . در فلسفه تاریخ و فلسفه دیانت ومعرفت زیبایی نیز تصانیف چند آزار باقی مانده که در واقع درسهایی است که در دانشگاه در این مباحث داده است .

آثار هکل به دشواری فهم معروف است ، و در این باب حکایاتی هست از جمله از قول خود او نقل کرده اند که تنها يكنفر فلسفه مرا فهميد وأوهم نفهميد ، و نیز گفته اند وقتی کسی معنی عبارتی از عبارات او را از خود او پرسید ، پس از تأمل جواب داد . وقتی که این عبارت را می نوشتم من وخدا هر دو میفهمیدیم، اما اکنون تنها خدامی فهمد . و نیز معروف است که کتاب او را در منطق یکی از دانشمندان به زبان فرانسه نگارش داد . چون هگل آن نگارش را دید گفت ، حالا میفهمم که چه میخواستم بگویم ، نگارنده این سطور امیدوار نیستم که هنر آن دانشمند را داشته باشم ، وفلسفه هگل را قابل فهم کنم ، هم مگر لطف قریحه خوانندگان و آشنایی ایشان به علم و عرفان گامی چند پیش بگذارد .


–۳۴–