درین روُزها بجهة دولت پُروُسیه در شهر لندن کشتی بخار ساختهاند بسیار خوشطرح نسبت بکشتیهای دیکر که میسازند چندان بزرک نیست امّا طوری ساختهاند که توپهای بُزرک در او کذاشته میشود و چهار توپ دارد که کلوله ۶۸ پوند میخورند چیز تازه که درین کشتی ساختهاند این است که کشتیهای دیکر جلوشان در طرف عقب است و این کشتی از دو طرف جلو دارد و میتوانند در وقت جنک توپها را از جلو و عقب از هر دو طرف بیندازند درین روُزها کشتی مزبوُر را بدریا بُرده و امتحان کردهاند و توُپهای بزرک که در اوُ بوُد انداختهاند و معلُوم شد که این کشتی را چنان خوُب ساختهاند که از انداختن توپهای باین بزرکی چندان حرکت نمیکند و مستحکم است
شخصی از طایفه یونان بشهر پاریس پایتخت فرانسه رفته و در آنجا باهل فرانسه کفته است که من از جانب دولت روم وکیلم که در باب تنخواهی که میخواهند از اهل دُوَلِ خارجه قرض کنند قراری بکذارم و پول آن جمع بشود و تمسّک آنرا از دولت روم بکیرم اهل شهر باریس هم ادعّای او را باور نمودند که وکالت او صحیح است اتفاقا از جمله اخبار که در کازتهای پاریس نوشتهاند وُرود شخص مزبور و ادّعای اُو که میکرده و قراری که میخواسته است بکذارد و کازت فرانسه که به اسلامبُول رسید معلوم شد که ادّعای این شخص بیپایه بوده و از راه خدعه و تقلّبْ این کار را کرده است و برسیدن این خبر به اسلامبول در روزنامه آنجا چاپ زدند که خلق از بیپا بودن ادّعای این شخص مستحضر و آکاه باشند و یکی از فواید و محسنّات این روزنامهای چاپی این است که چنین تقلّبات و اشتباهکاریها زود اشکار میشود و کذب دروغکویان ظاهر میکردد
یکی از کشتیهای بخار سلطان که نام او سُودآور است از شهر اضمیر به اسلامبول روانه بوده است شبی در نزدیکی جزیره متلین ناکاه بسنک خورده و آب رفته بمیان کشتی بهم رساند کشتی را به یکی از لنکرکاههای نزدیک بآنجا برده سیّاح و بار تجارتی که در میانش بود بیرون آوردند و طوری کشتی را بکنار کشیده و رخنهٔ آب را مسدود کردند که کشتی غرق نشود و خلیلپاشا کشتی بادبانی به امداد کشتی مزبور بأنجا فرستاده بوُد و کشتی بخار شکسته را از آنجا به اسلامبول آوردند مُهندسین انکلیس که سابقا در آوردن توپها و اسباب کشتی نیز شوکت مهارت خود را ظاهر کرده بود در باب این کشتی داوطلب شده است که تعمیر نماید بطوریکه از آب بیرون نیاورد و چونکه آنجای این کشتی که شکسته است در میان آب است کشتی را از لنکرکاه اسلامبول به رُوْبُروی قصبهٔ ترپیه که آبش صافتر است بروند
در بعضی جاهای ممالک روم زمستان سخت پارسال درختهای زیتون را چنان سرما زده است که هیچ حاصل از آنها امسال بعمل نمیآید و چونکه اکثر داد و ستد اهالی بعضی از ممالک روم در زیتونست بسیار مُتضرر شده و خسارت خواهد کشید
کشتی سیّاح و غیره که از ممالک روم بفرنکستان میرفت در کراختین زیاد نکاه میداشتند و مدت کراختین در بعضی جایها چهارده روز و بعضی جایها بیست روز بوُد درین اوقات چونکه ناخوشی طاعون از ولایات روم مدتیست که رفع شده است اکثر کراختینیها را کم کردهاند یا بالمرّه برداشتهاند و چونکه جزیرهٔ مالته نزدیک به اسلامبول بود کراختین آنجا را کم نکرده بودند امّا بعد از آنکه معلوم شد که در این روزها طاعون در سمت ولایات روُم نیست بعد از تحقیق و مشورت اطبّا در گازت اعلام کردهاند که مدت سیاح که باید در کراختین بماند مدت یک شبانه روز است که بیست و چهار ساعت باشد