جلسه اول
صورت مجلس روز یکشنبه ۱۷ شهر محرمالحرام ۱۳۳۳
یکساعت و سه ربع قبل از غروب مجلس با (۶۸) نفر اعضاء حاضره طهران در تحت ریاست سنی آقای حاج سهمالملک و منشیگری آقایان نجفقلی میرزا و مبینالسلطنه و حاج میرزا اسدالله خان و ملکالشعراء افتتاح شد و آقای رئیس سنی برای تعیین رئیس موقتی اعلام اتخاذ رأی کردند پس از اخذ آراء آقایان ارباب کیخسرو و حاج عزالممالک و شیخ محمد ننجی که بحکم قرعه معین شده بودند به اتفاق آقای نجفقلی میرزا منشی مشغول استخراج آراء شدند آقای مؤتمنالملک باکثریت (پنجاه و دو رأی) به ریاست موقتی منتخب پس از آن شروع بانتخاب نایب رئیس اول شد آقایان سید امان الله و حاج سید رضای فیروزآبادی و آقا سید فاضل کاشانی بتعیین قرعه بمعیت آقای نجفقلی میرزا استخراج آراء کرده و آقای سردار معتمد باکثریت تام سی و هشت رأی برای نیابت اول ریاست منتخب شدند سپس شروع باخذ آراء برای نایب رئیس دوم گردید آقایان میرزا محمدصادق طباطبائی و دکتر لقمان و موتمنالملک بتعیین قرعه با آقای نجفقلی میرزا مشغول استخراج آراء شدند چون در دفعه اول آقای متتصرالسلطان دارای سی و دو رأی بودند و اکثریت نداشتند لهذا تجدید انتخاب شد و در دفعه ثانی آقای منتصر السلطان باکثریت سی و شش رأی به نیابت دوم ریاست منتخب گردیدند پس از آن که هیئت رئیسه موقتی باین ترتیب تکمیل شد آقای مؤتمنالملک بمقام ریاست موقتی جلوس و مطابق نظامنامه نمایندگان حاضرهٔ طهران را به حکم قرعه برای رسیدگی باعتبارنامهها بشش شعبه تقسیم نمودند از قرار تفصیل ذیل:
شعبه اول – آقای آقا میرزا طاهر آقای نظامالسلطان آقای حاج اعتبارالسلطنه، آقای آصفالممالک، آقای مشیرالدوله آقای میرزا سلیمان خان آقای حاج شیخ حسین یزدی آقای میرزا قاسم خان تبریزی آقای حاج میرزا حسین آقای آقا شیخ حبیبالله آقای حاج سید نصرالله آقای حاج عزالممالک
شعبه دوم – آقای شریفالعلماء آقای میرزا عبدالحسین خان سردار معظم آقای صدرالممالک آقای حاج سید رضای فیروزآبادی آقای نجفقلی میرزا آقای آقاشیخ محمدجواد آقای ذکاءالملک آقای سردار منصور آقای آقاشیخ محمدحسین خونساری آقا سید اسدالله چهارسوقی آقای ارباب کیخسرو آقای حاج معینالتجار
شعبه سوم – آقای آقا سید امانالله آقای حاج محتشمالسلطنه آقای عدلالملک آقای آقا سیدحسین کزازی آقای حاج آقا آقای عمادالسلطنه آقای یارمحمدخان افشار (سردار اسعد)، آقای ناصرالاسلام آقای مشارالسلطنه آقای میرزا محمدصادق طباطبائی آقای آقا شیخ حسن آقا زاده آقای امیر مؤید
شعبه چهارم – آقای سلیمان میرزا آقای حاج میرزا شمسالدین آقای فرجالله خان سردار معظم آقای حاج آقا حسن شریعتمدار آقای شیخ محمد ننجی آقای حاج میرزا اسدالله خان آقای مبصرالملک آقای حاج میرزا علیرضا آقای سردار معتمد آقای مبینالسلطنه آقای حاج میرزا حسین خان آقای آقا سید فاضل.
شعبه پنجم – آقای منتصرالسلطان آقای مراتالسلطان آقای دکتر حسینقلی خان آقای آقا شیخ محمدحسن گروسی آقای حاج شیخ محمد حسین استرآبادی آقای آقا میرزا محمد نجات آقای حاج امام جمعه خوئی آقای مستوفیالممالک آقای دکتر لقمان آقای موتمنالملک آقای ملکالشعراء آقای حاج شیخ اسدالله
شعبه ششم – آقای حاج شیخ اسمعیل آقای دکتر اسماعیل خان آقای معدلالدوله آقای میرزای اورنگ وقارالسلطنه آقای حاج سهمالملک آقای حاج فضلعلی آقا آقای حاج سید اسدالله (نماینده قزوین) آقای آقا شیخ یحیی آقای آقا سید حسن مدرس آقای اعزازالسلطنه آقای محمدهاشم میرزا
پس از آن برای تعیین اوقات جلسات مذاکراتی بمیان آمده و چون در مجلس نتیجه حاصل نشد قرار بر این گردید که بعد از تعیین روسای شعب آقایان روساء هیئت رئیسه تعیین اوقات نموده مشغول رسیدگی باعتبارنامهها شوند مجلس یکساعت از شب گذشته ختم گردید.
جلسه دوم
صورت مجلس روز دوشنبه ۱۷ شهر صفر ۱۳۳۳
مجلس تقریباً ۳ ساعت قبل از غروب در تحت ریاست آقای موتمنالملک تشکیل و صورت مجلس روز یکشنبه ۱۷ شهر محرم قرائت و تصویب شد
تلگرافی از طرف والاحضرت ناصرالملک مبنی بر تبریک افتتاح مجلس شورایملی بانضمام تلگراف جوابیه مجلس قرائت و قرار شد مخابره شود و نیز صورت اسامی آقایانیکه از ایالات و ولایات کتبا و تلگرافاً تبریک گفته بودند قرائت شد پس از آن آقای حاج عزالممالک مخبر شعبه اول بترتیب شروع بقرائت راپورتهای شعبه مزبور نموده و نظر باینکه در نمایندگی آقایان مفصله ذیل مخالفتی نبود بقیام و قعود اخذ رأی شده و نمایندگی ایشان تصویب گردید.
آقای حاج صدرالممالک آقای حاج شیخ محمدحسین نماینده استرآباد- آقای وقارالسلطنه- آقای حاج امیر نظام - آقای سردار سعید و چون راپورتهای شعبه مزبوره در خصوص نمایندگی آقایان ذیل مخالف داشت بموجب ماده پنجم نظامنامه داخلی مذاکره و اخذ رأی در آنخصوص موکول بجلسات آتیه گردید
آقای حاج میرزا حسینخان - آقای سلیمان میرزا - آقای آقا سید اسدالله نمایندگان اصفهان - آقای نظامالسلطان - آقای منتصرالسلطان - آقای عدل الملک . آقای آقاشیخ محمدجواد- بعد آقای عبدالحسینخان سردار معظم مخبر شعبه دوم شروع بقرائت راپورتهای حاضره آن شعبه نموده و در نمایندگی آقایان آقا شیخ محمدحسن نماینده گروس و ارباب کیخسرو و آقا شیخ محمد ننجی و حاج معین التجار سردار منصور - سردار معتمد – سلطانالعلماء و شریعتمدار اخذ رای شده نمایندگی ایشان تصویب و اخذ رأی درباب نمایندگی آقای مبینالسلطنه چون مخالف داشت موکول ببعد شد
آقای سردار سعید نیز راپورتهای حاضره شعبه سوم را قرائت نموده و در نمایندگی آقایان دکتر حسینقلی خان نجفقلی میرزا – شریفالعلماء و امیر موید فرداً فرد اخذ رای و تصویب شد و اخذ رأی در خصوص آقا سید فاضل موقوف ببعد گردید پس از آن آقای سلیمان میرزا شروع بقرائت راپورتهای شعبهٔ چهارم نموده و نمایندگان آقایان موتمنالملک و آقا شیخ محمدحسین یزدی و مشیرالدوله باکثریت تصویب گردید بعد از آن راپورت شعبهٔ مزبوره راجع بانتخاب آقای مستوفیالممالک قرائت شده و آقایان مدرس و حاج شیخ اسدالله و سردار معظم را عقیده این بود که مذاکره و اخذ رأی در حضور نمایندگی آقایان وزراء موکول ببعد شود و آقای مدرس پیشنهاد نمودند اخذ رأی در باب نمایندگی آقایان وزراء موکول ببعد از رسیدگی باعتبارنامهها شود بالاخره پس از قدری مذاکره آقای مخبر راپورتهای مزبوره را استرداد نموده که پس از تبادل افکار ثانیا بمجلس تقدیم شود در اینموقع اجازه تنفس داده شده و پس از پانزده دقیقه مجدداً جلسه تشکیل و راپورت شعبه چهارم راجع بنمایندگی آقای مبصرالملک قرائت و نمایندگی ایشان نیز تصویب شد در این وقت آقای حاج شیخ اسدالله راپورتهای شعبه پنجم را قرائت نموده و در نمایندگی آقایان ذیل اخذ رأی و تصویب گردید
آقای حاج سید نصرالله - آقای حاج امام جمعه - آقای میرزا محمد نجات - آقای محمد هاشم میرزا - آقای حاج میرزا علیرضا - آقای حاج سید اسدالله - آقای حاج میرزا فضعلی آقا - آقای ناصرالاسلام آقای شیخ یحیی - آقای آصفالممالک - و اخذ رأی در باب نمایندگی آقای حاج عزالممالک چون مخالف داشت بجلسه دیگری محول شد
آقای دکتر اسمعیل خان نیز ۳ فقره راپورت شعبه ششم راجع بنمایندگی آقایان حاج شیخ اسمعیل و حاج شیخ اسدالله و آقا شیخ محمد حسین نماینده گلپایگان و خونسار قرائت نموده دو فقره اولی تصویب و فقره سوم چون مخالف داشت موکول ببعد شد آقای رئیس جلسه آتیه را به روز چهارشنبه نوزدهم سه ساعت قبل از غروب و دستور آنرا رسیدگی ببقیه اعتبارنامهها تعیین و مجلس مقارن مغرب ختم شد.
جلسه سوم
صورت مجلس روز چهارشنبه ۱۹ شهر صفر ۱۳۳۳
مجلس تقریباً سه ساعت قبل از غروب در تحت ریاست آقای موتمنالملک تشکیل صورت مجلس روز دوشنبه ۱۷ قرائت و تصویب گردید.
آقای دکتر اسمعیل خان مخبر شعبهٔ ششم ۳ فقره راپورت شعبه مزبوره را راجع بنمایندگی آقایان عمادالسلطنه - میرزا طاهر - عبدالحسین خان سردار معظم قرائت در دو فقره اولی اخذ رأی شده باکثریت تصویب و فقره سوم پس از قدری مذاکره بر حسب تقاضای آقای مخبر بشعبه عودت داده شد که ثانیاً بمجلس تقدیم شود.
آقای سردار معظم یک فقره راپورت شعبه دوم را در باب نمایندگی آقای آقا سید امانالله نماینده بهبهان قرائت و چون مخالف داشت موکول بجلسه دیگری گردید- آقای سلیمان میرزا نیز چهار فقره راپورت شعبه چهارم در خصوص نمایندگی آقایان مدرس - طباطبایی - مؤیدالاسلام و مستوفیالممالک قرائت
۶