صحابه بود كه در كوفه درگذشت وفات جبير بن نفير بن مالك الحضرمى،وفات عبد اللّه بن جعفر طيّار و ابو امامه،ولادت ابو حنيفه [سنه 81 هجرى-سنه 700 مسيحى]
آسيا فتح قاليقلا به دست مروان بن عبد الملك،كشته شدن بحير بن ورقاء الصّريمى در خراسان به دست صعصعة بن حرب العوفى از هواخواهان بكير بن وسّاج و كشته شدن صعصعة به امر مهلب،داخل شدن جماعتى از ديلم به قزوين كه سرحدّ مسلمين بود به طرف ديلم و قتال مسلمين با آنها و مغلوب و مقتول شدن ديلم،مخالفت عبد الرّحمن بن محمّد بن اشعث با حجاج و استمداد حجاج از عبد الملك و ورود عبد الرّحمن به بصره در ذيحجه،و بيعت مردم با او كه در آخر اينسال سجستان و كرمان و فارس و بصره به دست عبد الرحمن بود.
[سنه 82 هجرى-سنه 701 مسيحى]
آسيا- مقاتله حجاج با عبد الرّحمن بن محمّد بن اشعث كه ابتدا عساكر حجاج هزيمت يافتند و در جنگ ديگر لشكر ابن اشعث شكست يافته و ابن اشعث به كوفه آمد و در آنجا استقرارى بهمرسانيد،بيعت اهل بصره بعد از عزيمت ابن اشعث به كوفه با عبد الرحمن بن عباس بن ربيعة بن الحارث بن عبد المطلب و مقاتله شديد با حجاج در ظرف پنج شب و پس از آن پيوستن به ابن اشعث،و اينواقعه آخرى موسوم به يوم الزاويه شد،وقعه دير جاجم در شعبان اينسال و بعضى وقعۀ دير جماجم را در سال بعد گفته‌اند.و تفصيل اين واقعه اينست كه حجاج از بصره به عزم قتال ابن اشعث به طرف كوفه آمده به دير قرّه منزل كرد،و ابن اشعث از كوفه خارج شده به دير جماجم آمد و جمعيت فئتين عظيم شد و مشغول قتال شدند و عبد الملك به جهة اطفاى اين نايره عبد اللّه پسر خود را با محمّد بن مروان برادر خود نزد اهل عراق فرستاده كه اگر قصد شما عزل حجاج است من او را معزول مى‌كنم و شما دست از جنگ بكشيد و ابن اشعث به هر شهرى كه بخواهد حاكم باشد، و به مشار اليهما عبد الملك حكم كرد كه اگر اهل عراق تمكين به اينمعنى هم نكردند حجاج به ولايت خود باقى باشد و شما نيز در تحت حكم او به قتال مشغول شويد،عبد اللّه و محمّد بديرجماجم آمده و پيغام عبد الملك را رسانيدند و مردم تمكين نكرده هر روز جنگ در كار بود،وفات مغيرة بن مهلّب در خراسان،صلح مهلب والى خراسان با اهل كش از ماوراء النهر و مراجعت او به مرو،وفات مهلب بن ابى صفره والى خراسان و ولايت يزيد پسرش به جاى او،عزل كردن عبد الملك ابان بن عثمان را از حكومت مدينه و نصب هشام بن اسمعيل مخزومى به جاى او،جنگ محمد بن مروان با ارمينيّه و شكست دادن آنها را و مصالحه با آنها كه ابا شيخ بن عبد اللّه را والى ارمينيه كرد و بعدها ارمنيها او را بكشتند كشته شدن عبد اللّه بن شداد بن الهاد الليثى در دجيل،وفات ابو الجوزاء اوس بن عبد اللّه الرّبعى و عطاء بن عبد اللّه السّليمى العابد،وفات زادان و ابو اوائل و عمر بن عبيد اللّه بن معمر التيمى،و ابو امامة الباهلى به قولى،وفات خالد بن يزيد بن معاويه.
[سنه 83 هجرى-سنه 702 مسيحى]
آسيا- بقيّه وقعۀ ديرجماجم كه در مدّت يكصد و سه روز جنگ فيمابين حجاج و عبد الرحمن بن محمد ابن اشعث در كار بود و پس از انقضاى مدّت مذكور ابن اشعث منهزم شد و اختتام اين وقعه در چهاردهم جمادى الاخره بود،وقعه مسكن،يعنى آمدن ابن اشعث به بصره و در محل معروف به مسكن تجهيز جنگ حجاج نمودن و جنگهاى شديد كه بالمآل ابن اشعث به سجستان گريخت و به رتبيل پيوست و از او به اكرام نايل آمد،و بعضى از متفقين با او به خراسان رفته با يزيد بن مهلب جنگ كردند و مغلوب شدند و يزيد جمعى از آنطايفه اسير كرده چند تنى از آنها را نزد حجاج فرستاد و حجاج آنها را بكشت،بنا كردن حجاج شهر واسط را،فرستادن حجاج اهل و عيال خود را به شام از خوف ابن اشعث،وفات واثلة بن اسقع درصد و پنجسالگى به قولى،وفات زرّ بن حبيش در صد و بيست و دو سالگى،وفات ابو وائل شقيق بن سلمة الاسد الكوفى،ولادت امام جعفر صادق عليه السّلام.
