روش تاریخنگاری و تاریخنویسی هرودوت
محمد حیدرزاده[۱] (نویسندهٔ مسئول)
مرضیه بهزادی[۲]
چکیده: این مقاله به بررسی شیوهٔ تاریخنگاری، تاریخنگری و تاریخنویسی هرودوت، تاریخنگار یونان باستان میپردازد. در این مقاله، کوشششده تا پس از نگاهی کوتاه به زندگی هرودوت و ویژگیهای کتابش تواریخ، که کهنترین کتاب تاریخیست که به روزگار ما رسیده است، به شیوههای تاریخنویسی و تاریخنگری وی پرداخته شود. هدف هرودوت از نگارش کتابش – آنگونه که خود میگوید– ثبت و گزارش جنگهای ایران و یونان در دورهٔ خشایارشا بودهاست. روش تاریخنگاری هرودوت، روش روایی بودهاست؛ درنتیجه اغلب فقط یکی از روایتهایی که شنیده بود را ذکر کرده است. از نظر مذهبی نیز هرودوت تحت تأثیر خدایان و الهههای یونانی قرار داشت و به مشیت الهی بر جریان زندگی بشر عقیده داشت.
مسئلهٔ مهم این است که آیا کتاب تواریخ از محیط زندگی، اندیشهٔ سیاسی و گرایش مذهبی هرودوت تأثیر گرفته است؟ با فرض مثبت بودن پاسخ این پرسش، این عوامل تا چه اندازه بر تاریخنگری، شیوهٔ تاریخنگاری و تاریخنویسی هرودوت اثرگذار بودهاند؟
واژگان کلیدی: هرودوت، تواریخ، یونان باستان، تاریخنگاری، تاریخنگری.