در دو طرف دجله کاخهای سلطنتی برپا بود. در زمان شاهپور دوم کاخ کوچک زیبایی در خارج سلوکیه ساختند مشرف بر دشتی، که از اشجار کوچک و تاک و سرپوشیده بود؛ دیوار اطاقهایش چنان که رسم ایرانیان است مزین به نقوشی بود که پادشاه را در شکار حیوانات وحشی نشان میداد. آمیانوس مارسلینوس گوید:
«نقاشیها و حجاریهای این قوم چیزی غیر از انواع جنگ و کشتار نشان نمیدهد»[۱]. باری پادشاه معمولا در کاخ سلطنتی تیسفون خاص، اقامت داشت و قصر او نزدیک شط واقع بود، به نحوی که آمدوشد مردمی، که از جسر عبور میکردند، گاهی مانع خواب پادشاه میشد، و بهمین جهت بود، که شاهپور دوم امر داد جسر دیگری بر دجله قرار دهند. محتمل است، که این همان (کاخ سفید) باشد، که دو قرن و نیم بعد از انقراض دولت ساسانی خلفای اسلامی المعتضد و المکتفی خراب کردند، تا مصالح آن را برای ساختمان قصری در بغداد بکار برند[۲].
مشهورترین بنایی، که پادشاهان ساسانی ساختهاند، قصری است، که ایرانیان طاق کسری یا ایوان کسری مینامند، و هنوز ویرانه آن در محله اسپانبر موجب حیرت سیاحان است.[۳] (ش ۳۹). ساختمان این بنا را در داستانها به خسرو اول نسبت دادهاند. به عقیده هرتسفلد طاق کسری از بناهای عهد شاهپور اول است، اما رویتر[۴]روایات
- ↑ آمیانوس، کتاب ۲۴، بند ۶، پاره ۳.
- ↑ زاره-هرتسفلد، سفر باستانشناسی،۲، ص ۷۶.
- ↑ قسمتی از خرابی بنا مربوط به یکی از خلفاء نخستین عباسی میباشد. اغلب مصنفین عرب این عمل را بمنصور (۷۵-۷۵۴) نسبت میدهند. چون هزینه خراب کردن بیش از استفاده بود، که انتظار داشتند، لذا این کار را ادامه ندادند. در یکی از روایات پارسی (روایات داراب هرمزیار، ج ۲، بمبئی ۱۹۲۲، ص ۲۴۰ و بعد) افسانه راجع باین امر ذکر شده است. رک اشترک، ص ۶۱؛ رزنبرگ، رساله بزبان روسی (سنپترسبورغ، ۱۹۱۲) ؛ ترجمه انگلیسی توسط بوگدانو در مجله کاما، شماره ۳، ص ۲۹ و بعد.
- ↑ مجله آثار قدیم The Antiquity، ج ۳، دسامبر ۱۹۲۹، ص ۴۴۷.
