فقط بوسیلۀ یک جسر میسر بود، اما چون ایاب و ذهاب را کفایت نمیکرد، شاهپور دوم در عنفوان شباب جسر دیگری بر دجله بست، تا آیندگان از پلی و روندگان از پل دیگر بگذرند.[۱]
تیسفون، که آن را بزبان پهلوی تیسپون[۲] میگفتند[۳]، در مشرق دجله واقع بود، حصاری بشکل نیمدایره با برجهای بسیار داشت. وسعت زمینی، که بین شط و این حصار افتاده بود، بهطوریکه آثار آن هنوز دیده میشود، تقریبا به ۵۸ هکتار میرسید و این همان است، که آن را مدینة العتیقه یا «شهر قدیم»[۴]میگویند. حفاریهایی، که از طرف هیئت آلمانی در سنوات ۲۹-۱۹۲۸ بعمل آمده، موجب کشف خرابۀ یک کلیسای عهد ساسانی گردیده است. در آن خرابهها تنه مجسمه یک نفر از مقدسین عیسوی پیدا شد، که با صاروج ملون ساخته شده بود، در مشرق تیسفون محله اسپانبر[۵] واقع بود و این محلی است، که امروز بقعه سلمان پاک، که از آثار اسلامی است، در آن دیده میشود، و هم در آنجا آثار خرابههای بسیار موجود است، که طاق کسری را احاطه کردهاند. این اراضی ظاهراً باغ و بستان شاهی بوده است. زاویۀ دیواری، که امروز «بستان کسری» میخوانند، در حقیقت بقیه دیواری است،
- ↑ بالاتر ص ۲۶۰ را ببینید.
- ↑ Tespon
- ↑ مصنفان چینی تیسفون را سوپین Ssu-qin نوشتهاند (هیرت، چین و مشرق، رومی، ص ۲۲۴). نام دیگر پایتخت ساسانیان بچینی سولی Su-ti بود (ایضاً، ص ۱۹۸)، که، احتمال میرود از لغت پهلوی سوریگ («سریانی») گرفته شده باشد. هیون تسیانک آن را سولاساتانگنا (سوریستان، «سوریه» ؟) مینامد، بیل ج ۲، ص ۲۷۷.
- ↑ در عربی مدینه العتیقه. زاره هرتسفلد، سفر باستان،۲، ص ۵۸. شمیدت در نقشه خود (شکل ۳۷) مجموعه شهرهای تیسفون و سلوکیه را تیسفون و مدینه العتیقه نام میبرد.
- ↑ سفر باستانشناسی، ص ۵۸ و ۳۷، این نام را مورخان عرب به شکلهای مختلف نوشتهاند (در نقشه شکل ۳۷ Asfanabr).