پرش به محتوا

برگه:IranDarZamanSasanian.pdf/۲۱۱

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.

زیرا که در ذات او نه مکر و تزویر است و نه جهل و غفلت.[۱] مهر خدایی قادر است و پسر خدا و یاور دلیر خدایان هفت‌گانه است».[۲]

در نقش اردشیر دوم، که در اطاق بستان،[۳] اورهرمزد حلقه سلطنت به پادشاه عطا می‌کند. در پشت سر شاه مهر ایستاده است و از انوار اشعه، که بر گرد سرش هاله بسته، شناخته می‌شود. یک مهر ساسانی هم در موزه برلن محفوظ است،[۴] که روی آن اسم صاحب مهر بخط پهلوی نقر شده است. نام اوهومهر (نوشته شده: هومیتر) است و بمناسبت این نام هیکل نیم‌تنه مهر را با هاله نورانی در گرد سر نقش کرده و اراده آفتاب را، که دو اسب بالدار می‌کشند، طرح ریخته است. در نقوش قدیم یونانی اراده آفتاب را، که دو اسب بالدار می‌کشند. طرح ریخته است. در نقوش قدیم یونانی اراده آفتاب را، چهار اسب می‌برد،[۵] لکن در نقشی، که بر مهر مزبور هست و همچنین در پارچۀ، که در موزه سنکان‌تنر[۶] بروکسل دیده می‌شود، آن اراده را فقط دو اسب می‌کشد. چون این پارچه از روی نمونه عهد ساسانی یافته شده، معلوم می‌شود، که در آن زمان بجای چهار اسب نقش دو اسب را متداول کرده بودند).[۷]

نصوص متعدده اوستا ثابت می‌کند، که پرستش عناصر طبیعی از اصول دیانت زردشتی بوده، چنانکه می‌دانیم زردشتیان کمال مواظبت را مرعی می‌داشته‌اند، که آب و آتش و خاک را آلوده نکنند. مؤلفان خارجی هم این مطلب را تأیید کرده‌اند.


  1. لانگلوا، ج ۲، ص ۲۲۷.
  2. یعنی امش‌سپنت‌ها (پهلوی امهرسپندان). الیزه، لانکلوا، ج ۲، ص ۱۹۶. در باب نسبت مهر با آفتاب رک نیبرگ، دین، ص ۳۸۵ و بعد.
  3. رک پایین‌تر، اواخر فصل پنجم.
  4. هرتسفلد، سالنامه مجموعه‌های آثار هنری پروس، ج ۴۱، جزوه ۲، ص ۱۰۸.
  5. مقایسه شود با نیبرگ، مجله آسیایی ۱۹۳۱، ص ۹۱ و ما بعد.
  6. Cinquantenaire
  7. هرتسفلد، همان‌جا، ص ۱۰۶.