تاریخ مطهر بن طاهر المقدیسی که در ۹۶۶ تألیف گردیده است[۱] و دیگر شاهنامه فردوسی[۲] (متوفی در حدود ۱۰۲۰). مندرجات این حماسه ملی ایران برای فهم چگونگی تمدن ساسانیان بسیار مفید و مهم است، حتی قسمت‌هایی از شاهنامه، که حاکی از ادوار افسانه‌ای مقدم بر زردشت است، انعکاسی از اوضاع عهد ساسانیان محسوب می‌شود، زیرا که مآخذ اصلی فردوسی در نظم شاهنامه متعلق بآن عهد است. دیگر غرر اخبار الملوک ثعالبی (متوفی به سال ۱۰۳۸)[۳] دیگر نهایة‌الارب فی اخبار الفرس و العرب، که کتابی عربی و مؤلف آن مجهول و ظاهرا در نیمه نخستین قرن یازدهم میلادی تدوین شده است.[۴] دیگر فارس‌نامه فارسی که در اوایل قرن دوازدهم بقلم مؤلفی که او را ابن البلخی می‌خوانند نگاشته شده است.[۵] دیگر مجمل التواریخ و القصص که کتاب فارسی دیگری است و مؤلفش گمنام است و در سال ۱۱۲۶ میلادی تألیف گردیده است.[۶] مطالبی، که راجع بتاریخ ساسانیان در کتاب پهلوی موسوم به بندهشن می‌بینیم، مستخرج از ترجمه‌ها و تبدیلاتی است که عرب‌ها از از متن خوذای‌نامگ کرده‌اند.[۷]
کتب ابن‌مسکویه و ابن‌الاثیر و مورخان جدیدتر مثل ابوالفدا و حمداللّه
- ↑ چاپ و ترجمه کلمان هوار Cl. Hurat . مخصوصا ج ۳، پاریس ۱۹۰۳.
- ↑ چاپ مهل با ترجمه فرانسه، ج ۵ تا ۷، پاریس ۷۸-۱۸۶۶. ترجمه (که جداگانه بطبع رسیده)، ج ۵ تا ۷، پاریس ۸۷-۱۸۷۷. چاپ تهران ۱۳۱۴، ج ۷ تا ۹. ترجمه انگلیسی توسط ا. جی. وارنر و ای‌وارنر، ج ۶ تا ۹، لندن ۱۹۲۵-۱۹۱۲.
- ↑ چاپ و ترجمه زتنبرگ، پاریس ۱۹۰۰.
- ↑ تلخیص و انتخاب برون در مجله انجمن همایونی آسیایی، سال ۱۹۰۰، ص ۱۹۵ و ما بعد (مقایسه شود با همین مجله، سال ۱۸۹۹، ص ۵۱ تا ۵۳).
- ↑ چاپ لسترانج و نیکلسون، لندن ۱۹۲۱(سلسله اوقاف کیب، دوره جدید ۱).
- ↑ ترجمه و چاپ مهل در مجله آسیایی، سری سوم، ج ۱۱٬۲٬۱۳٬۱۴، و سری چهارم، ج ۱.
- ↑ رک کریستنسن، کیانیان، ص ۴۹ تا ۵۱ و ۶۱ ببعد.
