در ازمنۀ مختلفۀ تاریخ میزیستهاند و بعضی قریب پنجاه سال متأخر از مصنف بودهاند درین حکایت با یکدیگر مخلوط شده است، یکی شهاب الدوله قتلمش که تقریبا صد سال قبل از تألیف این کتاب میزیسته و در سنۀ ۴۵۶ کشته شد، دیگر الب غازی که خواهر زادۀ سلطان غیاث الدین محمد غوری بود و در سنۀ ۶۰۰ بدر هرات در جنگ با سلطان محمد خوارزمشاه وفات کرد ۱، و نام «غیاث الدین محمد» مشترک است بین دو پادشاه یکی غیاث الدین محمد بن ملکشاه که در سنۀ ۵۱۱ وفات یافت و در این صورت با شهاب الدوله قتلمش ربط پیدا میکند چه هر دو از سلجوقیان بودند، و دیگر غیاث الدین محمد بن سام غوری که در سنۀ ۵۹۹ وفات یافت، و در این صورت مناسبت با «الب غازی» پیدا میکند چه الب غازی خواهرزادۀ او بود (نه داماد او بخواهر)،
ص ۴۶ س ۴ ملک خاقانیان، ملوک خاقانیان که ایشان را در کتب تاریخ آل خاقان و خانیه و ایلک خانیه و آل افراسیاب نیز نام بردهاند سلسلۀ بودند از ملوک ترک مسلم که قریب دویست و سی سال (از حدود سنۀ ۳۸۰-۶۰۹) بعد از سامانیان و قبل از مغول در ماوراء النهر سلطنت کردند و دولت سامانیه را از ماوراء النهر ایشان منقرض نمودند و عاقبت خود بدست خوارزمشاهیه منقرض شدند، این سلسله بر حسب اختلاف اوقات گاه مستقل بودند و گاه باجگذار سلجوقیه و گاه باجگذار قراخطائیان ماوراء النهر ۲و گاه باجگذار خوارزمشاهیه،
تاریخ این طایفه درست معلوم نیست و آنچه در باب ایشان در کتب تواریخ نگاشتهاند ضعیف و ناقص و متناقض است و دو تن موافق یکدیگر ننوشتهاند، ابتداء ظهور دولت ایشان محقق نیست در چه زمان بوده و چه
کلیات چهار مقاله جلد ۱