احوال شعراء ایران و ترجمهٔ تاریخ البابیة الجدید و غیرها، یا کتبی که خود اصلاً بزبان انگلیسی تألیف نمودهاند چون کتاب نفیس «تاریخ ادبیات ایران»[۱] در سه جلد که دو جلد آن از طبع خارج شده و بلا استثنا بهترین و مطبوعترین کتابی است که تاکنون در این موضوع تألیف شده و سفرنامهٔ ایران[۲] و فهارس نسخ عربیه و فارسیه و ترکیه که در کتابخانهٔ دارالفنون کمبریج موجود است و تاریخ مختصر وقایع اخیرهٔ ایران و غیرها و غیرها مجموعاً قریب بچهل کتاب و رساله میرسد و الحق من این پشتکار و این طبع سرشار را نظیری ندانم و آنرا جز بر موهبت الهی و عطیت ایزدی حمل نتوانم.
قل للأولی فاقوا الوری و تقدموا | قدما هلموا شاهدوا المتأخرا | |||||
تجدوه اوسع فی الفضائل منکم | باعا و احمد فی العواقب مصدرا |
و اگر تاکنون مساعی و خدمات ایشان دربارهٔ ایران فقط علمی و مشهود جمعی محدود از فضلا و علمای ایران بود در این سنوات اخیره که دورهٔ انقلاب سیاسی ایران و تأسیس حکومت مشروطه شیدالله ارکانها و ابدالله زمانها در آن مملکت بود لاسیما در دورهٔ فترت و الغاء موقتی مشروطه بواسطهٔ زحمات شایان و خدمات نمایان آن بزرگوار بمشروطه و مشروطهطلبان و مساعدت و معاونتی که بحزب احرار ایرانی چه در داخله چه در خارجه نمودهاند و رنجهای فوقالعادهٔ که واقعاً از قوه و طاقت یک نفر بنی نوع بشر بیرون است در اینراه کشیدهاند صیت ایراندوستی و حقپرستی و نیکفطرتی آن جناب در ایران گوشزد کافهٔ انام