- ۱. - اینک میخواهیم طرز و کیفیت خطوط میخی و پهلوی و اوستانی را یکان یکان روشن سازیم بنابر این نخست اندکی در بنیاد سازمان خط بیان کرده بس آنگاه وارد موضوع میشویم . ۴ - خطوط ایران پیش از اسلام ی الف - خط میخی :۱ سومریان مردمی بودند که پیش از(۳۰۰۰) سال قبل از میلاد در قسمت جنوبی عراق سکونت داشته و دارای تمدنی بوده اند و خطی نیز داشتند که آنرا از چپ بر است می نوشتند و این خط میخی است . در حدود سنة(۳۰۰۰) قبل از میلاد طوایفی سامی نژاد که آنها را فنیقی یا کنعانی می نامند از جزیرة العرب با سواحل خلیج فارس سر زمین عراق ناخته و در جنب سومریان دولت و مداشتی که آن را از سومریان آموخته بودند ایجاد کردند ـ ولی تمدن و دولت مذکور دوام نکرد و بار دیگر مقهور سومریان شد و آن مردم سوریه و فلسطین شتافتند و در سواحل بحر ابیض سکنی گزیدند ۳ دلی طوایف سامی دیگری به داز آنها در بابل و آشور قدرت پیدا کرده دولتهای عظیمی بنام دولت ( کاسا نیان ) و ( آشوریان ) و ( کلدانیان ) از اواسط قرن ۱۸ ق . م ببعد بوجود آوردند و بابل و نینوا پایتخت کلده و آشور شهرت جهانی یافت . در همین ایام طوایفی که به ( عیلام ) یا ملوک ( آنزان ) موسوم بودند در خوزستان وسواحل خلیج فارس وارستان وقسمت غربی و جنوبی ایران برخاسته و رقیب بزرگی برای آشوریان شدند و شوش پایتخت آنان مشهور جهان شد . ۱ - لفظ ( میخی ) از عربی گرفته شده چه تازیان این خط را « خط المسماری » نامند و فرنگیان آنرا خط سه گوش یا اسفینی (Ecriture cuneiform . Keilschrift » نامیده اند ر این اصطلاح دقیق تر از اصطلاح تازی است . ۲ ـ محقق نیست که فنیقیان از کجا وارد عراق شده اند . از کاوشهای اخیر احتمال داده شده است که از سواحل خلیج فارس آمده اند . این مردم در سواحل بحر ابیض منزل گزیده مشغول بتجارت و دریانوردی شدند و تمدنی بزرگ بوجود آوردند و بعد از اسکندر ضعیف شده و پس از سقوط قرطاجنه ( کارتاژ ) منقرض گردیدند . ۳ - ازین رو گویند که کنعانیان ( فنیقی ها ) خط میخی را از سومریان باد گرفته آنرا کامل کردند . Y
