برگه:راهنمای خراسان.pdf/۴۰

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

زراعتی و نقاط آباد آن در دامنه های كوچك و آغوش تنگ دره ها قرار گرفته است.

رشته های شمالی خراسان از مشرق خور کوه شروع میشود زیرا ازین نقطه امتداد کوهها بصورت شمال غربی - جنوب شرقی در آمده بتدریج بر ارتفاع آنها افزوده میشود و کم کم رشته باريك آلاداغ را بوجود میآورد.

آلاداغ بوسیله گردنۀ کوتاهی برشته مرتفع تر بینالود می پیوندد و در حقیقت قسمت جنوبی از دو رشته کوه معتبر شمال شرقی ایران بشمار میرود که رشته دوم آن هزار مسجد در شمال و مجاور مرز شوروی است. این دو منطقه کوهستانی پر جمعیت ترین و ثروتمندترین جلگه های خراسان را در طول دره بجنورد - قوچاق - مشهد در بر گرفته است. در جنوب بینالود و جغتای شهرهای نیشابور و سبزوار مهمترین مراکز جمعیت در بیرون دره مذکور میباشد.

حوضه های شرقی رودخانه هایی که در حاشیه مرز افغانستان و پاکستان قرار گرفته است بطور کلی همه جا از دامنه های شرقی کوهها آغاز شده و کویرهائی بطول ۲۰ تا ۳۰۰ کیلومتر را بوجود میآورد که تا افغانستان و پاکستان پیش میرود. این فرورفتگی های شرقی از شمال بجنوب عبارتست از:

۱ - دره هریر و دو کویر سرخس ۲ - دشت نمکزار (كوير) ۳ - کویر دق تندی ۴ - ناحیه سیستان ۵ - فرورفتگی ماشكل.

هریرود یا رودخانه هرات یکی از دو رود مهمی است که از مغرب افغانستان میآید و به کشف رود می پیوندد و صحرای سرخس را می پیماید و خط های مرزی ایران - افغانستان ( بطول ۱۰۰ کیلومتر در شمال شرقی ) و ایران - شوروی (بطول


۱۳