برگه:تاریخ ملل قدیمه مشرق - چاپ اول.pdf/۱۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۷
 

(در رود نیل در همان حدود که آبشار سیان واقع شده چند آبشار است و آبشار را مصری‌ها شلّاله می‌گویند و شلّاله‌های نیل معروفست.)

هر سال در فصل بهار باران‌های نواحی خطّ استوا و آب‌شدن برف‌های ولایت حبشه اسباب طغیان رود نیل می‌شود و آب‌های آن رودخانه از مجرای خود خارج شده تمام اراضی واقعه در زیر آبشارها یا شلّاله‌ها را سیراب می‌سازد. در ماه ثور و جوزا که هنوز طغیان شروع نکرده آن مملکت خشک و در حالت سوختگی است. از جانب صحرا بادی می‌وزد موسوم به باد خمسین و آن باد برگ درخت‌ها را در رمل مستور می‌نماید. حرارت هوا در این وقت به درجهٔ گرمی دهنه تنور است. گرد و غبار هوا را گرفته و خوابیدن در آن اوان کاری دشوار می‌باشد. عرض رود نیل نصف گشته و شبیه به مردابی شده که اطراف آن را گل و لای سیاه یا لجن گرفته باشد. آنگاه باد شمال برخاسته به شدّت می‌وزد و در اندک‌زمانی گرد و غبار را پاک می‌کند و اشجار مجدداً سبز و خرّم می‌گردد. بعد از آن آب رود نیل قدری زیاد و سبزرنگ و لزج و کدر می‌شود و جهت آنکه مدت شش ماه آن آب‌ها در صحراهای سودان راکد بوده یعنی حرکت نداشته و اکنون به واسطهٔ طغیان جریان پیدا کرده این ایّام معدوده را زمان نیل اخضر گویند و حسن آن این است که بیش از سه چهار روز دوام ندارد و در زمان نیل اخضر آب رودخانه باعث وجع شدید مثانه می‌گردد و حال آنکه در سایر اوقات زیاده از حد سالم و گواراست.