برگه:تاریخ روابط ایران و انگلیس (جلد۱).pdf/۱۶۲

از ویکی‌نبشته
این برگ هم‌سنجی شده‌است.
۱۵۲

سال ۱۸۰۱ میلادی متوسل بانگلیسها شد، غافل از اینکه خود انگلیسها رول مهم این سیاست را بازی میکردند و بدینجهت بدرخواست‌های ایران وقعی نگذاشته و نمایندگان ایران را از هندوستان مأیوسانه مراجعت دادند. در این هنگام پادشاه ایران بوعده‌های ناپلئون امیدوار شده خود را به مساعدت‌های او دلخوش نمود. ناپلئون نیز جداً برای اجرای نقشه خیالات خود حاضر بود با ایران مساعدت کند و تا حدی هم وعده‌های او عملی گردید و بطوریکه قبلاً شرح آن گذشت ژنرال گاردان را جهت آماده نمودن ایران مأمور دربار فتحعلی‌شاه ساخت، ولی با عقد معاهدهٔ تیلسیت نقشه‌های او تغییر نمود و در این معاهده نه‌تنها ایران و عثمانی بلکه عدهٔ هم از از ممالک اروپا برای عقد این اتحاد از طرف ناپلئون قربانی گردیدند. ایران در این ملاقات بروسها واگذار شد باین معنی که موافقت حاصل شد امپراطور روس هر سیاستی را در ایران لازم میداند تعقیب نماید. خلاصه این بار نیز ایران در اتحاد مابین فرانسه و روس وجه‌المصالحه واقع شد همچنانکه در اتحاد مابین روس و انگلیس نیز وجه‌المصالحه واقع شده بود.

البته این اتحاد بر ضرر انگلیسها بود و آنها را بوحشت انداخت مخصوصاً هنگامی که یکی از کنتهای معروف سواد این معاهده سری را برای انگلیسها فرستاد بدیهی است که طلای سرشار آندولت کشف اسرار تمام دنیا را برای آنها آسان نموده بود.[۱]

دربار لندن چون در این موقع دیگر فرصت نداشت با حکومت هندوستان درباب تحبیب و جلب دولت ایران مکاتبه کند فوری نماینده مخصوصی از لندن با هدیه‌های فراوان و پر قیمت روانه دربار ایران نمودند. حکومت هندوستان نیز چون در جریان سیاست اروپا بود و میدانست اتحاد روس و فرانسه برای هندوستان انگلیس تا چه اندازه خطرناک میباشد دیگر منتظر دستور دربار لندن نشده نماینده

  1. انگلیس‌ها تا سال ۱۸۱۷ نام افشا کنندهٔ مواد سری معاهده تیلسیت را علنی نکردند، چون در آن تاریخ تمام موضوعات حل شده بود دیگر فاش نمودن آن تولید زحمت نمیکرد. (تاریخ اروپا تألیف الیسون)