میشود مقصد مارفع آزار است گوئی نیست هست . جهد ما در رفع اشرار است گولی نیست هـ در این شماره درج است.
(۲۳۹) ایران
یکی از روزنامههای قدیمی کشور که در در دوران انتشار خود مراحل مختلفی را پیموده روزنامه ایران است . این روزنامه مدتی تنها روزنامه رسمی و انتشار آن بعهده وزارت انطباعات بوده در این دوره روزنامه كاملا يك روز نامه رسمی و چاپ و تهیه مقالات و جمع وجوه اشتراك آن وظیفه دولت بوده است وضع مذکور تا سال ۱۳۲۱ قمری که اداره جراید دولتی بعهده میرزا محمد ندیم باشی واگذار گردید، ادامه داشته و در این سال اسم روزنامه تغییر پیدا کرده و بنام ( ایران سلطانی ) منتشر شده است ؛ پس از این دوره؛ مجددا روز نامه بنام ( ایران ) منتشر گردیده و در این دفعه ایران روزنامه نیم رسمی بشمار رفته و از دولت ماهیانه مبلغى كمك خرج میگرفته است و بواسطه گرفتن همين كمك خرج طبعا نمیتوانسته مستقل و قائم بالذات باشد و ناچار در تنظیم مقالات و اخبار رعایت تمایلات دولت را میکرده است . این ترتیب نیز تا اول حمل ۱۳۰۲ شمسی ادامه داشته و در این سال که مصادف با سال هفتم و در حقیقت دوره دوم روز نامه بوده اداره روزنامه از كمك خرج دریافتی از دولت که ماهیانه مبلغ هفتصد و پنجاه تومان بود صرف نظر کرده روزنامه ملی و مستقل شده است و این همان روزنامه ایران است که تا کنون منتشر میگردد .
از شرح فوق معلوم میشود که روزنامه ایران یکی از قدیمی ترین روز نامه هائیست که در کشور ما منتشر میشود . و تا حین تحریر این قسمت ( سال ١٣٦٧ قمری ) مدت هفتاد نه سال از تاریخ تاسیس آن میگذرد و از اینرو قهرا تغیرات و تحولات زیادی در آن رخ نموده است . بنابر این جای آنرا دارد که بتفصيل از ادوار مختلف این روزنامه گفتگو نمائیم برای بهتر روشن شدن موضوع تاریخچه روزنامه را بدو دوره قسمت مینمائیم :
دوره اول روزنامه ایران
آغاز تاسیس روزنامه ایران - پس از آنکه در او ایل سال ۱۲۸۸ قمری در سلطنت ناصرالدین شاه اداره روزنامجات دولتی از علیقلی میرزا ، اعتضاد السلطنه، گرفته شد و بعهده محمد حسن خان ( اعتماد السلطنه ) واگذار گردید بعوض روزونامه های ( علمیه ؛ دولت ایران و ملت سنية ) يك روزنامه بنام (ایران) یعنی سه روزنامه مذکور تعطیل و بعوض آنها روزنامه ایران انتشار یافت و در
