پرش به محتوا

برگه:تاریخ جرائد و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد دوم.pdf/۳۴۷

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف ر بعده الهاء
رهنما
 

مقالات بدین قرار است: « (مکالمه تقی و نقی) (تشخیص امراض وطن) و (ذوذ نب یا ستاره دنباله دار) شماره ۱۴ روزنامه پس از طبع، مانند سایر جراید پایتخت، بدست مستبدین ومخالفین مشروطیت نابود شد و از بین رفت و لذا بجای آن شماره، روی یگورق بعنوان ضمیمه شماره ۱۴ مورخ سه شنبه شهر ذیقعده ۱۳۲۵ قمری در همان مطبعه شاهنشاهی طبع ومنتشر شد؛ مطالب این شماره ضمیمه عبارت از مقاله‌ایست که تحت عنوان ( عی‌ان تکر هو شیئاً و هو خیر لکم) نوشته شده و چون ممکنست این ضمیمه را خوانندگان کمتر دیده و یا اصلاً ندیده باشند، قسمت اول آن را ذیلا نقل می‌نمائیم: « در این چند روزه انقلاب که معدودی از اراذل طبقات مردم که مقیاس درجه فهم ومدرک آن‌ها را شغل آن‌ها حاکی و معرفی آن‌ها را اعمال و افعال شنیعه روز و شب‌ایشان کافی است بتحریک غیبی ودسایس و وساوس مدسین و مشبهین خواستند بجهت ضعف قوای مشروطیت رنگی بر آب ریزند اول ضرب شصترا بچهار تا تخته ولوحه جراید ملی بخرج دادند و پس از آن هر جا روز نامه بدستشان رسیده پاره کردند و اسباب تعطیل طبع و توزیع جراید گشته بحدی که شماره ۱۴ طبع شده این جریده موقع توزیع نیافت و این ننک در صفحه روزگار بجهت آن‌ها یادگار گذاشت.... »

رهنما با چاپ سربی در مطبعه شاهنشاهی طبع گردیده و در هر شماره در آخر صفحه ۸ این جمله که اشاره بمحل طبع روزنامه می‌باشد (رئیس مطبعه شاهنشاهی عبد الله قاجار) نوشته شده و این رسم در بهمنی جراید دیگر آغاز مشروطیت معمول بوده است. امضای عبدالله قاجار که رئیس مطبعه بوده اشتباهی را برای ادوارد برون در تاریخ مطبوعات فارسی سبب گردیده و در ذیل روزنامه رهنما نوشته است (ص ۹۹ کتاب) اینروزنامه بمدیری و نویسندگی (عبدالله قاجار) تأسیس و منتشر شده است. درصورتیکه طبق نمونه‌های موجود و بطور قطع مدیر روزنامه رهنما میرزا عبد الرحیم شیرازیست که زیلا شرح احوال او را یاد‌آور می‌شویم:

پس از وقایع شهریور ۱۳۲۰؛ مجدداً روزنامه رهنما بصاحب امتیازی و مدیری فرزند مرحوم عبد الرحیم رهنما، آقای مهدی رهنما، در طهران تأسیس گردید و شماره اول آن در روز شنبه ۲۵ تیر ماه ۱۳۲۲ شمسی انتشار یافت. در این شماره تاریخچه روز نامه و عکس مرحوم عبدالرحیم رهنما مؤسس روزنامه در لباس قضاوت طبع گردیده و خلاصه شرح احوال آنمرحوم بنقل از این شماره چنین است:

عبد الرحیم رهنما- کسانیکه دوره اول مجلس را بیاد دارند و در اوایل مشروطیت زندگی کردهاند بخوبی آگاهند که با وجود ضدیت عناصر مرتجع و مستبد و وجود پادشاه خونخواری مانند محمد علیشاه روزنامه‌نگاری چه وظیفه سنگین و کار مشکلی بوده و روزنامه‌نگار باید ترک سر گفته در راه عشق قدم بگذارد... در چنین اوان و مقارن این احوال بود پدرم عبدالرحیم رهنما بانتشار روزنامه رهنما همت گماشت و بنشر مبانی آزادی و بیان حقایق اقدام فرمود، آن‌ها که باخلاق آنمرحوم آشنائی دارند و روشن فکری و آزادیخواهی و متانت و وقار وعظمت روح و قریحه سرشار مرحوم رهنما را چه در خدمات قضائی و چه در زندگی شخصی دیده‌اند می‌دانند که سبک وروش و اسلوب

-۳۳۶-