قواعد مفید در آید و در انتظام آن اهتمامی شود صنیع الملک رئیس و مباشر امور روز نامه و نقاشخانه و کارخانه دولتی باید در کالیه امر چاپخانه‌های ممالک محروسه مراقب و مواظب باشد که بعضی از نسخ که موجب انزجار طبایع است تحت انطباع نیاید. ) در شماره ۵۹۱ روزنامه مزبور مورخ هشتم ربیع الاول ۱۲۸۳ بعلاوه روز نامه دولت علیه ایران که مصور بوده سه روزنامه دیگر در عالم مطبوعات ایران ظاهر شده و اعلان آن بشرح زیر منتشر گردیده است: چون توجه ملوکانه در انتظام امور دولتی از همه جهت زیاده است و در طبع روزنامجات که در اداره وزارت علوم است اهتمامی تمام فرموده‌اند حکم قضا توام باعتضادالسلطنه وزیر علوم صادر شده که در هر ماهی چهار طغرا روزنامه از این قرار طبع شود و میرزا ابوالحسن خان صنیع الملک از طرف وزارت علوم نایب باشد - اول روزنامه دولتی بدون تصویر دوم روزنامه دولتی مصور - سوم روزنامه ملتی که بطور آزادی نوشته شود - چهارم روزنامه علمی. » پس از این تاریخ دیگر اسم صنیع الملک در روزنامه‌های آن ایام و سایر نوشته‌های دولتی به نظر نویسنده این سطور نرسیده شاید در همان سال ۱۲۸۳ فوت نموده است زیر او ضعیت روز نامه دولت علیه ایران که مدت هفت سال در نهایت ظرأفت با صورت‌های استادانه بطبع می‌رسید بکلی تغییر یافته و شیر و خورشید سرلوحش دوباره بچه‌گانه و تصویر‌هایش ناقابل شده است بعلاوه از خویشاوندان مرحوم صنیع الملک نیز بتواتر شنیده شده که مشارالیه در ۵۴ سالگی بمرض سکته وفات نموده است.
از صنیع الملک سه پسر باقیماند پسر کوچکتر از همه که اسمش یحیی خان بود وصورتاً بسیار بیدر شباهت داشت و صنعت نقاشی را هم از پدر و نیای بزرک ارث برده بود ناصرالدین شاه اسم او را ابوالحسن ثالث گذارد اوهم بهمین طریق امضاء می‌کرد مرحوم صنیع الملک مسلماً در نقاشی دارای فره ایزدی بوده در قرن گذشته ایران شالوده صنعت را او ریخته اساس مدرسه هنر‌های زیبا را او نهاده پایه این فن بدیع را او استوار کرده در هنرمندی و ابتکار نظیر نداشه و هنوز کسی در ایران مثل او نیامده است. »
مقاله مذکور بقلم آقای خان ملک ساسانی تهیه و تنظیم گردیده و در صفحات ۳۰ و ۳۱ و ۳۲ شماره دوم مجله اطلاعات ماهیانه بطبع رسیده است.
(۵۶۶) دولتی
در ماه ربیع الاول ۱۲۸۳ هجری قمری در زمان وزارت علوم اعتضاد السلطنه که امور چاپخانه و روزنامه‌های دولتی عهده میرزا ابوالحسن خان صنیع الدوله بوده[۱] بدستور ناصرالدین شاه بنا می‌شود که چهار روزنامه در طهران منتشر گردد. اول روزنامه دولتی بدون تصویر، دوم روزنامه دولتی مصور سوم روزنامه ملتی چهارم روز نامه علمی.
از روزنامه ملتی در حرف میم و از روزنامه علمی در حرف عین کتاب جداگانه گفتگو خواهیم کرد. از روزنامه دولتی مصور نیز در صفحات قبل گفتگو نمودیم. در باره روزنامه دولتی بدون تصویر که همین روزنامه دولتی است ذیلا مطالبی ذکر می‌نمائیم.
-۳۰۶-
- ↑ برای اطلاع از شرح احوال صنیع الدوله بروزنامه دولت علیه ایران مراجعه شود.
