پرش به محتوا

برگه:تاریخ جرائد و مجلات ایران از محمد صدر هاشمی جلد دوم.pdf/۲۳۰

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
حرف ح بعده الفاء
حفظ الصحه
 

پرور، مروج علوم و صنایع بندگان اعلیحضرت قدر قدرت ملك بازيب وفر مظفرالدين شاه قاجار خلد الله ملكه وسلطنة وتوجهات كامله حضرت مستطاب اشرف ارفع اسعد امنع والا عين الدوله اتابك اعظم مدظله العالی مطبعه های متعددی در پایتخت وسایر ولایات تاسيس شده و بدینواسطه هر روز کتاب تازه و روزنامه جدیدی بطبع میرسد و اسباب دانش و بینش ابنای وطن میگردد. این بنده شرمنده که سالهای در از برنج سفرهای علمی در فرنك وزحمت مسافرتهای ولایات ایران گرفتار و مبتلا ،بودم اینک چندی سر آن دارم که از مولد عزیز هجرت نكنم و بقدر قوم وجود با کمی علم و اطلاع در انتشار مطالب علمی خاصه معلومات طين که ارث نیاکان این بنده است بکوشم اینست که بفکر ایجاد روز نامه علمی و طبی[۱] افتاده این مجله را بطبع میرسانم و از دانشمندان محترم تمنا دارم هر گاه مطلب علمی مفیدی داشته باشند اظهار فرمایند تا در اینجا مندرج شده عموم طالبان علم و هنر در این گرامی وطن از آن منتفع گردند.»

در شماره اول پس از مقاله افتتاحی مذکور كه يك صفحه مجله را فراگرفته شرحی راجع (بياطولژی) تحت عنوان (تحقیقات طبی) چاپ کرده این مقاله و سایر مقاله های شماره اول بقلم مدیر مجله است. مجله حفظ الصحه اولین مجله ایست که در زبان فارسی باین منظور تاسیس شده و مخارج آنرا تماما مدیر مجله عهده دار بوده است. عدم آشنائی ایرانیان بموضوعات بهداشتی و استقبال نکردن از این مجله سبب گردید که پس از نشر شش شماره مجله تعطیل گردد و دیگر انتشار نیابد و تا پس از یازده سال بعد کسی بفکر نشر مجله بهداشتی نیفتد . بعد از یازده سال مرحوم مزين السلطان موفق بنوشتن مجله ماهیانه طب مصور گردید که آنهم بواسطه نامساعدتی اهالی تعطیل شد.

پس از انتشار مجلة حفظ الصحه ، بعلت اهمیت آن ، جراید وقت، تقاری نا متعددی درباره آن نوشته که ما برای نمونه و برای پی بردن با همیت مجله دو تای آنرا ذیلا نقل مینمائیم. روزنامه ادب در شماره ۱٨٥ سال پنجم مورخ ۱۱ شهر ربیع الاول ۱۳۲٤ قمری راجع بطلوع و انتشار مجله پس از بیان اهمیت حفظ الصحه اینطور مینویسد: «در ممالك متمدنه چندین روزنامه باسم حفظ الصحه یا روزنامه طبی نگاشته میشود ولی در مملکت ما تا کنون کسی اقدام باين امر خیر ننموده بود مگر مجلس حفظ الصحه آنهم در کلیات بحث میکرد نه جزئیات ولی این اوقات روزنامه باسم حفظ الصحة بهمت و قلم جناب اجل افضل آقای مودب الدوله يگانه فرزند فاضل دانشمند و فرزانه عالم ارجمند اجل افخم آقا میرزا علی اكبر خان ناظم الاطباء کرمانی طبیب حضور اعلیحضرت اقدس شاهنشاهی صاحب تصنيفات فائقه مجملا رسالة حفظ الصحة از ماثر جليلة عهد همايوني ريخته قلم مودب الدولة است و مشتمل است بر اصول حفظ الصحة واصول نسخه نویسی بکار عموم بزرگان بلکه تما مردم میخورد و هم شخص طبيب مبلغی فایده از آن میبرد و هم مشتمل بر تاریخ طب اطبا قدیم است ، با خط نستعلیق مطلوب واسلوب مرغوب وعلى العجاله ماهي يكنسخه طبع و نشر میشود . »

-۲۲۰-

  1. در اوان قبل از مشروطیت و چندی پس از آن آنچه را امروز ما مجله مینامیم باسم روزنامه میخوانده اند مثلا روزنامه چهره نما، روزنامه حکمت و همچنین امثال اینها.