میباشد که میرزا محمد حسین ادیب آزاد آنها را تخمیس کرده است . قسمت آثار افلاك آن اینطور شروع میگردد «اوضاع آسمان در ماه آبان دلالت دارد بر باریدن باران و رفتن یکی از منجمین هند بر مناره اصفهان عبور لملك الموت از شیروان...» در این شماره داستانی بعنوان ( دسته بنفشه ) در پاورقی صفحه دوم و سوم درج است.
سالنامه چمن - بمناسبت اختتام بیستمین سال روزنامه چمن و آغاز بیست و یکمین سال این روزنامه، سالنامه در ۷۲ صفحه بقطع كوچك بنام ( سالنامه چمن ) بصاحب امتیازی (دادستان) و مدیری و سردبیری (علینقی سامی کرمانی) در مطبعه (آزادی خراسان ) طبع و توزیع شده است. متاسفانه این سالنامه تاریخ انتشار ندارد ولی روی جلد آن ( بیستمین سال انتشار روزنامه چین . هزارمین سال تولد حكيم ابوالقاسم فردوسی ) نوشته شده و میرساند سال انتشار با سال ۱۳۱۳ یعنی سال جشن هزاره فردوسی مطابق بوده است. در مقدمه سالنامه مذکور چنین نوشته است: «بیاری خدای متعال اداء تشکرات و سپاس بی قیاس از یزدان مهربان که توانستیم با تقدیم این سالنامه بیستمین سال جریده چمن را انجام و بیست و یکمین سال انتشار آن را آغاز نمینمائیم اگرچه با همه توانایی و گرفتاریهای شخصی از موقعیکه آقای سامی سردبیر این نامه مدیریت آن را عهده دار گردیدند از هیچگونه بذل مساعی در ادامه انتشار و تزیین آن بهترین مطالب پرمغز و جلب توجه قارئین خودداری ننموده و برای اولین مرتبه با شهادت صفحات متنوع و کثرت انتشار این سالنامه که بالغ بر ۹ هزار نسخه طبع و نشر شده است نتیجه و نیات متراقبه مدیر ضمیر منیر خود را چون آفتاب درخشان در نظر عموم افراد ملت ایران روشن و مبرهن نمودند معهذا ناگز بریم تذکر دهیم گذشته از سوابق روشن این نامه که در تحت مدیریت آقای شمس المعالی (دادستان) نوزده سال مراحل سیاسی راطی و در ابتدای سال بیستم بانتشار در حدود ۱۸ شماره از طرف آقای رحمانیان مدیر کتابخانه رحمانیان غالباً مواجه بتاخير در انتشار و اکثر پیش آمدهای اقتصادی و بحران غیر عادی گردید که مشترکین محترم در بعضی نمرات بحقیقت مطالب مطلع گرد یدند. مدیر مزبور سزاوار ندانسته که با زحمات طاقت فرسا در نشر آن قصوری شود لذا با کمال ایستادگی و پافشاری متحمل انتشار گردیده و توانستند مقصود بدون غرض و غير مادی را در مراحل نامه نگاری و خدمت بجامعه بدین وسیله اعلام نمایند.»
خلاصه این تاریخچه آنکه روزنامه چمن مدت نوزده سال بمدیری و صاحب امتیازی آقای شمس المعالی کم و بیش نشر شده و در سال نوزده انتشار آن بعهده آقای رحمانیان مدیر کتابخانه رحمانیان واگذار گردیده و در این سال ۱۸ شماره از آن نشر شده تا در این سال که آغاز بیست و یکمین سال انتشار می باشد مدیری روزنامه بعهده علیقی سامی واگذار گردیده است. در سالنامه چین پس از مقاله افتتاحی ، مقاله دیگری بعنوان ( عالم مطبوعات ) چاپ شده و در آن اسامی تمام جراید و مجلاتی که در آن تاریخ نشر میشده گنجانیده است.
شمس المعالی دادستان - آقای عبد القدیر آزاد مدیر روزنامه آزاد منطبعه
-۱۸۸-
